X= V x 3 x 10 x 100 / S Bu erda:
V - 0,05 n NaON aralashmasining xajmi 100 ml aniqlayotgan spirtni
titrlashga ketgan ml
3 - 0,05n NaON aralashmasini 1ml ga muvofiq uksus kislotaning miqdori mg.
10 - 1l spirtni qayta xisoblash uchun koeffisent.
100 - suvsiz spirtni qayta hisoblash uchun koeffisent.
S - aniqlanayotgan spirtning qattiqligi.
Spirt tarkibidagi sivush moylarini aniqlash. Kolorimetrik usul bilan aniklanadi. Buning asosida tarkibida sivush moyi,
salisilil al’degid va H
2
SO
4
nomi mavjud bo’lgan etil spirtiga qo’shilgandan so’ng
aniqlashgan reaksiya yotadi.
Tekshirilgan reaksiyadagi qo’llanilayotgan reaktivni bo’yagan xolda aniqlash
olib boriladi. Salisil al’degidi va H
2
SO
4
qo’shilgandan so’ng spirt hosil bo’ladi.
Aniqlanayotgan kolbaga 1 ta aniqlanayotgan spirtdan 5 ml o’lchab solinadi,
boshqa shunga o’xshash reaktorga yuqori aralashmali spirt qo’shiladi keyin xar bir
kolbaga 0,2 ml 1° C O li al’degid tuzli reaktor qo’shiladi. Al’degid spirtga esa 10
ml H
2
SO
4
Hosil bulgunga kadar ushlab turiladi.
Xona haroratida 20 minut turadi.
Qo’llanilayotgan spirtni rangini boshka reaktor bilan solishtiriladi, shu tipdagi
reaktorga mos kelish kerak.
N
2
O
4
ni kolba devori bo’ylab sekin quyiladi, aralashtirilayotganda spirt bilan
birga tagida bo’lishi kerak.
Sivuxa moy tarkibini aniqlashda bir vaqtda olib borishga qo’yiladi.
Bo’yalishning intensivligi vizual yoki fotoelektrokolorimetrik aniqlanadi, 20 ml
uzunlikdagi kyuvetalarda 3 smenali svetda, uzun fil’trlar qo’llaniladi. 7-536-nm
107
Nazorat savollari: 1. Etil spirti sanoatda qanday maqsadlarda qo’llaniladi?
