87
o’tilgan bo’lsa, sezish organlarini
sistematik rivojlantirish, degustatsion saviyasini
va degustatsion malakasini
oshirib borilsa, yaxshi degustator bo’lishi mumkin.
Shu bilan bog’lik xolda, Sharobni degustatsion tasvirlashda qo’llaniladigan
ko’rsatkichlarga, terminlarga bog’lik, ularni to’g’ri tanlab, uni fikatsiyalash xam da
baxolash sistemasi muxim axamiyatga ega.
Bunday xolda degustator mutaxassislari tayyorlash vazifasi osonlashadi.
Degustator u yoki bu kategoriyadagi Sharoblarni baxolashda Sharobsoz tilida
«ideal» (eng a’lo baxolanadigan, oliy nav) xisoblanadigan Sharobni ko’z oldiga
keltirishi shart. Bundan
tashkari, degustatsiyada sinaladigan Sharobni tugri baxolash
uchun mo’ljallangan Sharoblarni olish kerak. Buning
ustiga degustator
Sharobchilikda bulardan tashqari u yoki bu kategoriya uchun Sharob «ideal» (oliy
nav) deb atalgan bo’lishi kerak.
Vino degustatsiyadan o’tishi davomida uning tashqi ko’rinishi, xidi va ta’mi
organoleptik tekshirilib, bular asosida vinoni umumiy o’zaro mosligi va uning tipga
muvofikligi xaqida fikr yuritiladi.
Tashqi ko’rinishi. Sharobning tashqi ko’rinishidagi tiniqlik darajasi,
cho’kmalarining bor yo’qligi va xususiyati, bo’yoq to’qligi va nixoyat vijillash va
ko’pirish xossalarini aniqlashadi.
Tiniqligi. To’g’ri tayyorlangan Sharob billur tiniq bo’lishi kerak. Sharobni oz
bo’lsada, loyqaligi uning xali tayyor emasligidan darak beradi. Loyqaning
xususiyatiga qarab (ma’lum tajribaga ega degustator) uning kelib chiqishi xaqida
fikr yuritishi mumkin. Masalan, yosh Sharoblarga xos bo’lgan oqsil loyqalanishini
shisha idishda uzoq vaqt saqlangan eski
Sharoblardagi chiqindilarni, Sharob toshining
cho’kishi bilan bog’liq
loyqalanishlarni masalan, bakteriyalar ta’sirida Hosil
bo’lgan loyqaliklarni bir-biridan ajratish oson.
Sharobning tiniqligini nur oqimida yorug’ xonada aniqlash kerak (kun
yorugligida, elektr lampasi yoki sham yorugligida). Tiniqlik darajasini ta’riflash uchun
quyidagi terminlardan foydalanadi; billur tiniqlik, yaltiroq tiniqlik
yoki jilvali tiniqlik,
88
juda tiniq, etarli darajada tiniq, bir oz tiniq, ko’kimtir, xira, loyqasimon, loyqa, juda
loyqa.
Shishgadagi Sharobni etarli darajada tiniq emasligi xamma vaqt uning
sifatsiz ekanligidan darak beravermaydi, biroq iste’molchilar texnologlardan juda
tiniq, billur tiniq bo’lgan mahsulot ishlab chiqarishlarini talab etadi.
