73
5.6-rasm.
Mis plastinasi yordamida payvandlash
Detalning tashqi yuzasida iz qoldirmaslik uchun katta yuzali
elektrodlardan foydalanish ham mumkin (5.7-rasm).
5.7-rasm.
Katta yuzali elektrod yordamida payvandlash
sxemasi:
1 –
yuqoridagi elektrod; 2 – payvandlanadigan
detallarning cheti; 3 – pastki elektrod
Egri chiziq yuzali detallarni ustma-ust payvandlash qiyin va,
ko‘pincha, birikmada defektlar paydo bo‘ladi. Birikmada defektlar
paydo bo‘lmasligi uchun detallar ich tomonidan payvandlanadi.
74
5.2. Yengil avtomobil kuzovini payvandlash-
yig‘ish texnologik jarayoni
Kuzov quyidagi asosiy yig‘ma birliklardan tashkil topadi:
1) kuzov asosi (pol old va orqa panellar hamda osma kron-
shteynlari bilan birgalikda);
2) kuzovning chap va o‘ng tomonlari
orqa panellar bilan bir-
galikda;
3) tom old va orqa oynalarning o‘yiqlari bilan;
4) oldingi va orqa qanotlarning yig‘malari;
5) old eshiklar (chap va o‘ng) yig‘malari;
6) orqa eshiklar (chap va o‘ng) yig‘malari;
7) kapotning yig‘masi;
8) yuk bo‘linmasi qopqog‘ining yig‘masi.
Kuzovni payvandlash-yig‘ishda asosan nuqtali payvandlash
ishlatiladi (ko‘p nuqtali, avtomatik robotlashtirilgan liniyalarda,
relyefli payvandlash presslarida, kontakt-chokli mashinalarda),
ayrim hollarda uglerod gazi muhitida elekt gazli payvandlash usuli
ishlatiladi.
Kichik klassdagi yengil avtomoli kuzovini payvandlash-
yig‘ishda payvandlash nuqtalarining soni 7500–8000
ga yetadi,
shu jumladan: kuzovning chap va o‘ng yon tomonining har birida
350–400, tomi 220–250, chap va o‘ng old tomon eshiklar 110–
125 (har biri uchun), kuzovning mayda detallari 4000–4100
nuqta bilan payvandlanadi.
Payvandlash-yig‘ish texnologik jarayoni quyidagi ketma-
ketlikda bajariladi (5.8-rasm):
1) mayda detallarni va yig‘ma birliklarni nuqtali payvandlash
mashinalarida yig‘ish-payvandlash;
2) o‘rta va yirik shtamplangan
detallar chetlarini qirqish,
teshik ochish, egish va hokazo operatsiyalarni bajarish;
3) o‘rta va yirik yig‘ma birliklarni ko‘p nuqtali statsionar
yoki osma mashinalarda payvandlash;
4) yirik yig‘ma birliklarni avtomatik
liniyada payvandlash
yig‘ish;
75
5) kuzovni yig‘ish liniyasida payvandlash-yig‘ish;
6) kuzovni yakuniy payvandlash va butlashtirish.
5.8-rasm.
