Matematika o’qitish metodikasining rivojlanishi tarixi va hozirgi holati

Download 3,86 Mb. Pdf ko'rish
bet	12/120
Sana	04.06.2024
Hajmi	3,86 Mb.
	#259909

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 120

Bog'liq
Termiz davlat universiteti abdullayeva b. S., Djurayeva d. Sh., (1)

Matematika o’qitish metodikasining rivojlanishi tarixi va hozirgi holati.
Matematika o’qitish metodikasi bo’limlari.

Agar qadimiy grek tilidan tarjima qiladigan bo’lsak, metodika so’zi
“tushunish vositasi”, “tadqiq qilish yo’li” degan ma’noni anglatadi. Shu ma’noda
olib qaraydigan bo’lsak, metod – bu biror-bir maqsadga erishish yo’li, aniq o’quv
masalasini (mashqini) yyechish deganidir. Uslub borasida mazmuniga ko’ra
turlicha nuqtayi nazarlar mavjud. Ba’zilar pedagogikaga oid fan deb tushunadi va
barcha fanlarni o’qitishning umumiy prinsiplariga xos didaktika deb hisoblaydi.
Yana ba’zilar esa metodikani o’qitishning barcha masalalarini hal etadigan va
predmet orqali shaxsni rivojlantiradigan maxsus pedagogik fan deb biladi. Ana shu
turlichalikni inobatga olib, ushbu masalaga oid bir necha aniqlashlar keltirib
o’tamiz:
– matematika o’qitish metodikasi – bu matematika haqidagi fan bo’lib, yoshi
hamda qobiliyati har xil bo’lgan o’quvchilar guruhini o’qitish jarayoni
qonuniyatlariga asoslanadi;
– matematika o’qitish metodikasi – bu masalalar, mazmun va matematika
o’qitish metodlari haqidagi pedagogik fan. U matematika o’qitish jarayonlarining
samaradorligini oshirish masalalarini o’rganadi va tadqiq qiladi. Matematika
o’qitish metodi matematikani qanday o’qitish kerakligi masalasini ko’rib chiqadi;
– matematika o’qitish metodikasi – pedagogikaning bo’limi bo’lib, u yosh
avlodni jamiyat tomonidan qo’yilgan talablar asosida matematikaning ma’lum bir
bosqichdagi rivojlanishi darajasiga mos va o’qitish qonuniyatlariga amal qilinish
holatlarini tadqiq qiladi. Matematika o’qitish metodikasi – matematik ta’lim va
matematik tarbiya berish muammolarini o’rganishga qaratilgandir.
Matematika o’qitish amaliyotida matematikaning ko’p asrlik tarixiy
rivojlanishi – uzoq o’tmishdan tortib, to bizning kunlargacha bo’lgan o’ziga xos
xususiyatlari aks etadi.
Metodika qonuniyatlarini tushunish uchun matematika o’qitishning
rivojlanish tarixini bilish zarur.

21
Matematika o’qitish metodlari chex olimi Ya.A.Komenskiy tomonidan ishlab
chiqila boshlagan. Mustaqil fan sifatida esa u birinchi bor shveytsar olimi I.G.
Pestalotsining “Son haqida ko’rgazmali o’qitish” (ushbu kitob 1803-yilda
yozilgan, 1806-yilda rus tiliga tarjima qilingan) birinchi ko’rsatib o’tilgan.
Rossiyada esa matematika o’qitish metodi to’g’risidagi birinchi qo’llanma
F.I. Busse tomonidan “O’qituvchilar uchun arifmetikani o’qitish qo’llanmasi”
nomi bilan 1831- yilda yaratilgan. Xalq maktablarida arifmetikani o’qitishda rus
metodikasining yaratilishi, uslubiy muammolarni hal etishda tajriba va amaliyot
asosiy mezon vazifasini o’tashini birinchi bor e’tirof etgan P.S. Gurevga
tegishlidir.

Download 3,86 Mb.

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 120

Download 3,86 Mb.

Pdf ko'rish