kengligi 100
m gacha b o is a , kesmalar oralig'i — yoki — • B
masofada olinadi, bu yerda B - daryoning kengligi. Agar
daryoning kengligi 100 m dan ortiq b o is a , kesmalar oralig‘i ^
yoki — • B qiymatda olinadi.
Daryoning kengligi 10 m dan 50 m gacha bo ‘lsa, ko‘ndalang
kesimda chuqurlik o ‘lchanadigan nuqtalar soni 10 tadan 20 tagacha
olinadi. Kenglik 100 m dan 300 m gacha b o is a , nuqtalarni 20-30
tagacha olish mumkin. Daryoning kengligi 1000
m gacha
bo'lganda 40-50 ta nuqtalar olinadi.
Daryo keng bo‘lsa, chuqurlik o ‘lchash ishlarini bajarishda
lining 2 qirg‘og‘iga mahkamlangan,
arqonda harakatlanadigan
qayiqlardan foydalaniladi. Agar o ‘lchash olib borayotgan joy juda
keng b o is a , chuqurlik oichanayotgan nuqtaning o ‘mini
belgilash
maqsadida burchak oichaydigan asboblardan foydalanish mumkin.
Chuqurlikni bo‘ylama profilda oich ash d a daryo uzunligi b o '
yicha bo'ylam a kesmalar belgilanadi. Kesmalar soni daryoning
kengligiga b o g iiq holda tanlanadi.
3.5. K o ila r va suv omborlarida chuqurlik oichashning
o ‘ziga xos xususiyatlari
K o ila r, suv omborlarining chuqurliklarini o ic h a sh ham
ko'pincha ko'ndalang yoki bo'ylam a profillar bo'yicha amalga
oshiriladi. Ba’zi hollarda kvadrat
usulida ham chuqurliklami
o'lchash mumkin.
O ich ang an chuqurliklaming qiymatlari asosida daryoning
i/obatlar yoki gorizontallarda ifodalangan plani tuziladi (3-rasm).
I Jndan ko'pgina amaliy masalalami hal etishda keng foydalaniladi.
K o'llar va suv omborlarida bajariladigan chuqurlik o ic h a sh
ishlarini daryolar uchun qo'llanilgan
usul bilan olib borish
mumkin. Ba’zi hollarda esa boshqa usullardan ham foydalaniladi.
Masalan, kvadrat usulida, k o ilard a chuqurliklami o ic h ash uchun
uning plariiga ega bo'lishim iz kerak. Shu planda profillaming o'm i
bclgilab qo'yiladi va ular plan bilan birgalikda qo'shimcha
67
i;iVistula kalka qog‘ozga nusxa k o ‘chirib olinadi, so‘ngra
barcha
o'lchash natijalari shu planga belgilab, yozib boriladi.
