Daryolarda chuqurlik o ic h ash ishlari suvning oqish tezligini
yoki suv sarfini aniqlash maqsadida amalga oshiriladi.
Shu bilan
bir vaqtda, y a’ni daryolarda chuqurlik o ic h ash ishlarini bajarish
natijasida biz o‘zanning planini izobat yoki gorizontallarda
tasvirlab berishimiz, daryoning ko ‘ndalang va bo‘ylama
profilini
tuzishimiz mumkin b o ia d i.
3.2. Chuqurliklarni o ich ash d a bajariladigan ishlar tarkibi
Chuqurlik o ic h a sh ishlarini bajarish katta mehnat talab qiladi
va
ancha murakkabdir. Shuning uchun ham o ‘zan tubi relyefini
aniq ko‘rsatib berish imkoniyati cheklangan.
Daryolarda chuqurlik o ic h ash
ishlari quyidagi holatlarda,
m a’lum maqsadlami k o ‘zlab, amalga oshiriladi:
1) daryolarni gidrografik jihatdan o ‘rganish maqsadida;
2) daryolarda kema qatnovini y o ig a qo ‘yish va yog‘och
oqizish maqsadida;
3) gidrotexnik inshootlami loyihalash va qurish vaqtida;
4) ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish vaqtida;
5) daryolarda maxsus gidrometrik ishlami (tezlikni
oich ash ,
suv sarfini aniqlash) bajarish vaqtida.
Chuqurliklarni o ic h ash vaqtida dastlab q o ‘yidagi ishlar
bajarilishi lozim:
1) suv sathini kuzatib borish;
2)
chuqurlik
oichanayotgan
nuqtaning
koordinatasipi
aniqlash;
3) shu nuqtada chuqurlikni o ichash.
Chuqurlik oichanayotgan nuqtaning koordinatasini quyidagi
asboblar va usullar yordamida aniqlash mumkin:
1) ruletka yoki
lenta yordamida;
2) qirg‘oqdan turib burchak oichaydigan asboblar yordamida;
3) qayiqda turib, yuqoridagi ikki usuldan birini q o ilash
asosida.
Yuqorida
qayd
etilganidek,
chuqurliklarni
oichashdan
ko‘zlangan asosiy maqsadlardan biri suv ostini, y a’ni o ‘zan tubi
relyefini izobatlarda tasvirlashdan iboratdir.
