1. Spektakl haqida e`lon.
2. Ijrochi sifatida sahnaga chiquvchi odam.
3. Spektakl harakatlari o`rtasidagi tanaffus.
4. Ijodiy mehnat mahsuli.
Javoblar: 1. Аfisha. 2.Аrtist. 3. Аntrakt. 4.Аsar
.
А
А
А
А
Теаtrga oid kasblar
1. Теatr postanovkasi uchun pyesalarni kim yozadi?
2. Аrtistning pardozi bilan shugullanuvchi teatr ishchisi?
3. Spektaklga kim musiqa bastalaydi?
4. Spektakl sahnalashtirishning bosh rahbari?
5. Тоmosha vaqtida aktyorlarga so`zlarni aytib beruvchi tеаtr ishchisi?
6. Теatrda birga ishlaydigan sahnadosh?
Javoblar: 1.Dramaturg. 2.Grimyor. 3.Bastakor. 4.Rejissyor. 5.Suflyor.
6. Аktyor.
84
V BOB
BOLALARNI IJODIY FAOLIYATGA O`RGATISHNING
MAQSAD VA VAZIFALARI
§ 10. Ijodiy faoliyatga o`rgatishning maqsad va vazifalari
Bolalar ijodiyoti va uning o’ziga xos tomonlarini tushunish pedagoglardan
ko’pgina bilimlarga ega bo’lishni talab etadi. Pedagog san`atda bu faoliyat qanday
xarakterga ega, rassom badiiy obrazni yaratishi uchun qanday vositalardan
foydalanayapti, uning ijodiy faoliyatining bosqichlari
qanday degan savollarga
javob bera olishi kerak. Bolalar atrof-olam bilan tanisha borish jarayonida ularni
o’z faoliyatlari ya`ni o’yinlari, chizgan rasmlari, loy ishlari,
hikoyalarida aks
ettiradi. Bolalar tasviriy faoliyatda atrof-olamdan olgan taassurotlarini,
tasavvurlaridagi timsollarni turli-tuman materiallardan va aniq shakllar yordamida
tasvirlashga harakat qiladi. Bolalar ijodiyotida ijodiy faoliyatning boshlang’ich
bosqichida o’ziga xos xarakter xususiyatlari mavjud.
Ijodiy faoliyatga o`rgatish fanining vazifasi maktabgacha ta`lim tashkilotida
bolalarni qo`l mehnatiga, badiiy mehnatga qiziqishlarini uyg’otish, mehnat orqali
hosil bo’lgan ko’nikma va malakalarini shakllantirish;
maktabgacha yoshdagi
bolalarda mehnatga nisbatan muhabbatni tarbiyalash va kasbga yo’naltirish;
bolalarda ijodiy ko’rgazmalar, o’yinlar uchun atributlar yasashga xohishlarini
uyg’otish; qog’oz, karton kabi materiallarning xususiyatlari bilan tanishtirish;
mehnat qilish madaniyati malaka va ko’nikmalarini
tarbiyalash; buyumlarni
tayyorlash jarayonini rejalashtirish, tayyorlash texnologiyasini o’rgatish,
mahsulotni tejash, buyumlari qoralamasining eskizini va suratini chizishga ish
joylarini tartibli saqlashga o’rgatish; bolalarni buyumlar yasash jarayonida oddiy
85
asboblardan foydalanishga o’rgatish hamda badiiy
didlarini shakllantirishga, vaqtni
tejay olishga, maqsadga muvofiq ishlashga odatlantirishdir.
21
Bolalarda ijodiy qobiliyatlarning rivojlanishida tasviriy faoliyat turkumiga
kiruvchi mashg’ulotlarning o’rni beqiyos ekanini e`tirof etgan holda bunday
mashg’ulotlar ularda tasviriy savodxonlik elementlarini shakllantirilishiga ham
tamal toshini qo’yishi shubhasizdir.
Bolalar rasm, appalikatsiya,
loy ishi, qirqib-yelimlash mashg’ulotlari
davomida nafaqat biror ish bilan ma`lum muddat band bo’ladilar, balki yuqorida
aytib o’tganlarimizga qo’shimcha ravishda ularda quyidagilar rivojlanadi va
shakllanadi:
- tasviriy san`at sohasiga doir qobiliyatlari aniqlanadi va shakllantiriladi;
- qalam, mo’yqalamni ushlash, loy,
plastilin bilan ishlash, qaychida ayrim
narsalarni qirqib -yelimlash orqali mayda qo’l mushaklari rivojlanadi;
- bola yozuv texnikasini egallashga tayyorlanadi;
- bola tasviriy faoliyat mashg’ulotlari orqali diqqatini bir joyga taqsimlay
olishni va ishini oxiriga
qadar bajarishni, o’tira olishni o’rganadi;
- tabiatni, atrof-olamni kuzatish, uni asrab-avaylash, ardoqlash, unga nisbatan
to’g’ri munosabatda bo’lishni o’rganadi;
- jamoa bo’lib mehnat qilish, ishni rejalashtira olish, o’rtoqlarini eshita olish
va o’zaro fikr-mulohazalarni inobatga olgan holda ishlash malakalari
shakllanadi;
- xalqimizning boy madaniy-ma`naviy merosi haqida tushuncha va tasavvurga
ega bo’ladi va ularni o’z ishlarida ifodalashga o’rganadi.
21
Nurmatova M.SH. Xasanova SH.T. D.Azimova. “Ustaxonada amaliy mashg’ulot”. “Cho`lpon”, T. 2010y. 4-bet
86
