KISLOTA-ASOSLI TITRLASH (NEYTRALLASH) USULI




Download 1,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/103
Sana13.12.2023
Hajmi1,5 Mb.
#117611
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   103
Bog'liq
BIJG’ISH MAHSULOTLARINI TEXNIK Ўқув қўлланма тайёр

KISLOTA-ASOSLI TITRLASH (NEYTRALLASH) USULI 
N
+
+ ON
-
— N
2
O reaksiyasi asosida sodir bo’ladigan barcha anlizlar kislota-asosli 
titrlash (neytrallash) usuliga kiradi. Bu usuldan foydalanib, ma’lum bir kislotaning 
aniq titrli eritmasi bilan ishqorning titrini, uning miqdorini topish (asidimetriya) 
yoki ishqorning aniq titrli eritmasidan foydalanib kislota miqdorini (alkalimetriya) 
yoxud ayrim tuzlar miqdorini ham aniqlash mumkin. Masalan, kalsiylangan soda 
Na
2
CO
3
yoki natriy tetraborat (bura) Na,B
4
O
7
suvda dissosiasiyalanib kuchli ishqoriy 
muhit hosil qiladi. Hosil bo’lgan ishqorni asidimetrik usul, Ya’ni kislota bilan 
titrlab, neytrallash usulida suv qattiqligini, Sharbat yoki vinodagi organik kislota 
laming massa ulushini, oziq-ovqat mahsulotlaridagi azot moddalarini va shu 
kabilarni aniqlash mumkin. 
Bu usulda kislota (odatda, NC1 yoki N
2
SO
4
) va ishqorlar (odatda, NaON yoki 
KOH) ning eritmalari asosiy ishchi eritmalar vazifasini o’taydi. Kislota va ishqorlar 
standart moddalar bo’lmagani uchun ham ularning titrini boshqa kimyoviy toza 
moddalar yordamida aniqlanadi. 
Kislotalar eritmasining titrini aniqlashda ko’pincha natriy tetraborat Na
3
B
4
O
7

10N
2
O tuzidan yoki suvsiz natriy karbonat Na
2
CO

(soda)dan, ishqorlar 


49 
eritmasining titrini aniqlash uchun shavel kislotasi N

C

O

x 2N
2
O ning eritmasidan 
foydalaniladi. 
Kimyo fanidan ma’lumki, har qanday suvdagi eritma suv bilan ionlashib H
+
va OH
-
ionlariga ega bo’ladi. Ionlar konsentrasiyasining ko’paytmasi 
(to’g’rirog’i faolliklarining ko’paytmasi a
N+ 
x a
ON-
= K 
N 2 O
) doimiy qiymatga 
ega. 20°C haroratda bu kattalik [N
+
] x[ON
-
] =K
N;0
= 10-
14 
ga teng. Harorat oshganda 

n2o 
kattaligi xam oshadi (1-jadvalga qarang). 
Elektrolitik dissosiasiya nazariyasiga asosan, eritmalarning kislotalilik xususiyati 
N
+
, asoslik xususiyati esa ON" ionlariga bog’liq bo’ladi.
1-jadval 

Download 1,5 Mb.
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   103




Download 1,5 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



KISLOTA-ASOSLI TITRLASH (NEYTRALLASH) USULI

Download 1,5 Mb.
Pdf ko'rish