|
Fermentlashtirilgan va fermentlashtirilmagan javdar solodi sifatiga qо‘yiladigan talablar
|
| bet | 5/53 | | Sana | 17.11.2023 | | Hajmi | 2,52 Mb. | | #100605 |
Bog'liq portal.guldu.uz-OZIQ-OVQAT SANOATI XOM ASHYOSI O`QUV USLUBIY MAJMUAFermentlashtirilgan va fermentlashtirilmagan javdar solodi sifatiga qо‘yiladigan talablar.
Solodlar tarkibiga ko‘ra fermentli va fermentsiz bо‘ladi. Fermentli va fermentsiz javdar solodlariga quyidagi talablar qо‘yiladi: 4 fermentli javdar solodining rangi och tusda bо‘lishi kerak;
- fermentsiz solodlarning rangi tо‘q qizil tusda bо‘lishi kerak;
- solodlar о‘ziga xos hid va ta’mga ega, begona hidlar va ta’mlarsiz bо‘lishi kerak;
- solodlar begona aralashmalarsiz, chang va un qoldiqlarisiz toza bо‘lishi kerak;
- namlik fermentli solodlarda 3-5%, fermentsiz solodlarda 1,5-2,5% dan ortib ketmasligi kerak.
Solodlarning sifati uning tarkibidagi ekstraktov moddalarning miqdori, hamda qandga parchalanishining davomiyligi bilan ham xarakterlanadi. Ishlab chiqarishga tavsiya etilishidan oldin solodlar maydalanadi. Maydalangan solodlarning kattaligi muhim ahamiyatga ega kо‘rsatgichdir. Juda ham yirik maydalangan solodlar ekstrakt moddalarning kо‘p yо‘qotilishiga olib keladi, aksincha, juda ham mayda bо‘laklangan solodlar filtrlash vaqtida zichlashib filtrlash jarayonini qiyinlashtiradi.
Solodlarning saqlash sharoitlari ularning sifatiga ta’sir etadi. Solodlar usti yopiq, quruq, toza omborlarda, havoning nisbiy namligi 60 % dan ortiq bo‘lmagan sharoitlarda yaxshi saqlanadi.
Solod ishlab chiqarish. Solod ishlab chiqarish quyidagi bosqichlardan iborat: donni tozalash va saralash; yuvish va dezinfeksiyalash; donni ivitish; donni undirish; fermentlashtirish; yangi ungan solodni quritish, o‘simtalarni ajratish va silliqlash, quritilgan solodni saqlash, yanchish, idishlarga joylash va saqlash.
Donni tozalash va saralash - solod tayyorlashga mo‘ljallangan donlar havo oqimida elakli separatorlarda, sovurish mashinalarida, trierlarda katta aralashmalardan, changdan, qumdan tozalanadi. Don metall aralashmalardan magnit separatorlarda tozalanadi.
Tozalangan dondan bir tekislarini ajratib olish uchun elakdan o‘tkaziladi. Bu donlarning bir tekis namlanishi va unib chiqishini ta’minlaydi.
Donni yuvish va dezinfeksiyalash - don massasini qolgan iflosliklardan, nuqsonli donlardan, donlarning yuzasiga joylashgan mikroorganizmlardan tozalash maqsadida, don ivitishdan oldin yuviladi va dezinfeksiyalanadi. Don bo‘ktirish tog‘oralarida yoki alohida katta sig‘imli idishlarda yuviladi va dezinfeksiyalanadi.
Donni namlash - unib chiqish jarayoni uchun yetarli miqdordagi namlikda namlanadi. Javdar solodi ishlab chiqarishda don 40 - 42% gacha namlanadi.
Don kolloidlarining gidrofilligi natijasida, u namlikni yutadi, murakkab moddalar parchalanadi va hajmi 45% ga, massasi 35 - 40 % ga ortadi.
Donlarni namlash uchun 12 – 14°C li suv maqbul hisoblanadi. Bu haroratda arpa 48 soat, javdar esa 24 soat namlanadi.
Donni undirish - uning yuqori molekulali moddalarini fermentli gidroliz natijasida suvda eriydigan moddalarga aylantirishdan iborat.
Don yetarli namlikda, qulay haroratda va havo yetarli bo‘lgan muhitda undiriladi. Murtakning rivojlanishi namlash jarayonidan boshlanadi, donning namligi 35 - 40 % ga yetganda “ko‘zcha” hosil bo‘ladi. Namlikning bu darajasi butun undirish davrida ta’minlanib turilishi kerak.
Undirishning fiziologik jarayonlari borishi uchun qulay bo‘lgan harorat 12 – 180C atrofida bo‘lishi lozim. Fermentlashtirilmagan oq javdar solodini olish uchun don 5 - 6 sutka, fermentlashtirilgan qizil javdar solodini olish uchun 3 - 4 sutka undiriladi.
|
| |
