Rele xususiyatlari bilan elektromexanik relening
ulanish sxemasi va tavsif
grafigi оrqаli tanishish mumkin (3-rasm).
3-rasm. Elektromexanik rele:
Rele cho’lg’amiga kiruvchi
tok I
k
(signal X
k
)
potensiometr surilg’ichini pastdan
yuqoriga qarab surish yo’li bilan sеkin ko’paytirib borilganda tok kattaligi I
иш
ga
yoki signal X
иш
ga yetganda rele ishga tushadi, ya'ni uning kontakti orqali o’tadigan
sakrashsimon tavsifga ega bo’lgan chiqish signali I
ч
yoki X
ч
hosil bo’ladi, ya'ni rele
ishga tushadi. Shu sababli relega kiruvchi si
g
nalning
bu qiymati ishga tushish
signali X
иш deb
ataladi. Endi potensiometr surilgichini pastga (orqaga) surib kirish
signali kattaligini kamaytira boshlasak, I
q
yoki X
q
bo’lganda chiqish signali keskin
kamayadi, ya'ni rеlе o’z kontaktlarini bo’shatib yuboradi, chiqish signali yo’qoladi.
Relega kiruvchi signalning bu qiymati qaytish signali X
k
deb ataladi.
Rele o’zining quyidagi asosiy parametrlari bilan tavsiflanadi: 1) ishga tushirish
quvvati; bu quvvat relening ishonchli ishlashi, ya'ni
kontaktlarining barqaror
ulanib turishi uchun zarur bo’lgani tashqaridan ta’sir qiladigan signalning minimal
quvvatiga teng bo’ladi; 2) boshqarish quvvati: u rеlеgа ta’sir qilayotgan signalning
shunday minimal quvvatidirki, bunda rele
kontaktlari uzilmay turadi; 3) qaytish
koeffisienti:
k
q
= X
k
X
иш
(3)
4) relening ishga tushish vaqti - relega boshqarish signali
berilgandan to undan
signal chiqqunga qadar o’tadigan vaqt. Rele ishga tushish vaqti (t
иш
) ga qarab tez
ishlovchi, normal kechikishli va vaqt relelariga bo’linadi. Masalan, relening ishga
O’z.
Varaq
Hujjat №
Imzo
Sana
Varaq
1.20 N.XQM 00.00.000 HYo
tushish vaqti t
иш
<0,05 c bo’lsa, tezkor ishlovchi rele deyiladi. t
иш
=0,05...0,15 c
bo’lsa, normal rele va t
иш
>0,15 c bo’lsa, sekinlatilgan rele deyiladi. Ishga tushish
vaqti 1c bo’lib, bu vaqtni yana ma'lum oraliqlarda o’zgartirish mumkin bo’lgani rele
vaqt relesi deyiladi;
5) ulash imkoniyatlari relening kontakt juftlari soni
