• 10.12-rasm. B sinfida ishlaydigan ikki taktli kuchaytirgich sxemalari: BT (a) va IVTli (b).
  • Kuchaytirgichlarning chiqish kaskadlari




    Download 6,22 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet195/258
    Sana17.05.2024
    Hajmi6,22 Mb.
    #239912
    1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   258
    Bog'liq
    elektronika

    Kuchaytirgichlarning chiqish kaskadlari
    Kuchaytirgichlarning 
    chiqish kaskadlari (CHK) yuklamada 0,01÷10
    2
    Vt 
    boʻlgan yyetarlicha 
    katta quvvatni ta’minlashi zarur. Buning uchun CHKlari tranzistorlari 
    tok va kuchlanishlarning katta qiymatlarida ishlashi kerak. Demak, 
    kuchlanish manbaining asosiy quvvatini iste’mol qilishi kerak. Shuning 
    uchun, FIKni oshirish maqsadida sokinlik rejimida (ya’ni signal 
    boʻlmagan holda) kaskadning toki nolga yaqin boʻlishi maqbul.
     
    Emitter qaytargich turdagi bir taktli CHKlar A sinf rejimida va 
    FIKning kichikligi sababli chiqish quvvatining kichik qiymatlarida 
    ishlaydi. 
    Chiqish quvvati katta CHKlarda faqat ikki taktli kuchaytirgich 
    kaskadlar ishlatiladi. Bunday kuchaytirgichlar B va AB sinf rejimlarida 
    tranzistorlarning ketma-ket ishlashi bilan ta’minlanadi. 
    Komplementar BT va injeksiya – voltaik tranzistorlar asosidagi B 
    sinfda ishlaydigan ikki taktli kuchaytirgich sxemasi 10.12-a va b rasmda 
    koʻrsatilgan: VT1 tranzistor
    n–p–n
    , VT2 tranzistor esa, 
    p–n–p
    tuzilishga 
    ega. Tranzistorlar emitter zanjiriga yuklama 
    R
    Yu
    ulangan 
    boʻlib, ular 
    kuchlanish qaytargich (emitter qaytargich) rejimida ishlaydi.
    10.12-rasm.
    B sinfida ishlaydigan ikki taktli kuchaytirgich sxemalari:
    BT (a) va IVTli (b). 
     
    a) 
    b) 


    298 
    Sxemada absolyut qiymatlari teng +
    E
    M
    va -
    E
    M
    ikki qutbli 
    kuchlanish manbalari ishlatilgan. Sokinlik rejimida E
    Oʻlarda kuchlanish 
    nolga teng 
    boʻlgani uchun ikkala tranzistor berk boʻlib, kuchlanish 
    manbaidan energiya sarflanmaydi.
    Kirishga 
    U
    KIR
    ning musbat yarim davri berilganda VT1 tranzistor 
    ochiladi va yuklama orqali 
    I
    E1
    tok oqib 
    oʻtadi. Manfiy yarim davrda VT2 
    tranzistor ochiladi va 
    I
    E2
    tok yuklamadan qarshi 
    yoʻnalishda oqib oʻtadi. 
    Quvvat kuchaytirilishi faqat tok kuchaytirilishi hisobiga amalga oshib, 
    emitter va baza toklari nisbatiga teng, ya’ni 
    β
    +1 
    boʻladi. 
    Kuchaytirgichning maksimal FIK 
    η
    =78,5 % ni tashkil etadi. 
    Afsuski, B sinf kuchaytirgichlar katta nochiziqli buzilishlarga ega. 
    Buzilishlar hosil 
    boʻlishiga tranzistor kirish VAX boshligʻich sohasining 
    nochiziqligi sababdir. Kuchaytirgich uzatish xarakteristikasidagi chiqish 
    signali shaklini 
    koʻrib chiqamiz (10.13-rasm). Koʻrinib turibdiki, 
    signalning shtrixlangan sohalari kuchaytirilmaydi, ya’ni signal shakli 
    buziladi. Bunday buzilishlar, ayniqsa, kirish signali amplitudasi 
    U

    kuchlanishga yaqin (
    U
    KIR 
    ≤ 0,7V), ya’ni tranzistorlar amalda berk 
    boʻlganda sezilarli boʻladi. 

    Download 6,22 Mb.
    1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   258




    Download 6,22 Mb.
    Pdf ko'rish