|
Amaliyotda raqobatbardoshlik darajasini baholashda quyidagi miqdoriy ko'rsatkichlar
|
| bet | 79/117 | | Sana | 06.12.2023 | | Hajmi | 424,75 Kb. | | #112507 |
Bog'liq Marketing tadqiqotlari-fayllar.orgAmaliyotda raqobatbardoshlik darajasini baholashda quyidagi miqdoriy ko'rsatkichlar
qo'llaniladi:
Yakka ko'rsatkich - alohida ko'rsatkichlarning foizlardagi nisbati.
Guruhiy ko'rsatkich - o'xshash ko'rsatkichlarni umumlashtirish.
Integral ko'rsatkich - texnik va iqtisodiy ko'rsatkichlarning nisbati.
Tovar raqobatbardoshligini baholashda asosan 2 uslubni qo'llaydilar:
Differentsial uslub
Kompleks uslub
Differentsial uslub asosida yakka ko'rsatkichlarning nisbati orqali tekshirilayotgan tovarning
tovar-namunadan ustunligi yoki kamchiliklari aniqlanadi. Buni formula orqali tasvirlash mumkin:
%
100
*
Pio
P
q
i
i
Bu erda:
i
q
- raqobatbardoshlikning biror yakka ko'rsatkichi (i = 1,2,3,..., n)
i
P
- tahlil qilinayotgan tovarning i- o'lcham kattaligi
io
P
- ehtiyoj to'la qondiriladigan i- o'lcham kattaligi
n - o'lchamlar soni.
Me`yoriy kattaliklar asos qilib olinganda yakka ko'rsatkich 1 yoki 0 ni qabul qilishi
mumkin. Agar yakka ko'rsatkich birga teng bo'lsa, unda tovar me`yor va standartlarga mos ekan,
agarda 0 ga teng bo'lsa, unda mos emas. Ko'rsatkichning natijasi 100% dan katta miqdorni
ko'rsatishi mumkin emas: bunday hollarda maksimal tarzda 100% qilib qabul qilinadi.
Differentsial uslub tovardagi muammolarni boricha ko'rsatadi, ammo har bir ko'rsatkichning
iste`molchi uchun muhimlilik darajasini aks ettirmaydi. Shu maqsadda kompleks uslubdan
foydalaniladi.
Kompleks uslub guruhiy va integral ko'rsatkichlar orqali raqobatbardoshlikni baholaydi.
Me`yoriy o'lchamlar bo'yicha guruhiy ko'rsatkichni hisoblash formulasi:
n
i
mi
mp
q
I
1
mp
I
- me`yoriy o'lchamlar bo'yicha guruhiy raqobatbardoshlik ko'rsakichi;
mi
q
- raqobatbardoshlikning biror yakka ko'rsatkichi.
Agarda bironta yakka ko'rsatkich 0 ga teng bo'lsa, unda guruhiy ko'rsatkich ham 0 ga tenglashadi,
ya`ni tovar raqobatbardosh emas.
|
| |
