Qadoqlash dizaynida quyidagi omillarni hisobga olish kerak

Download 424,75 Kb.
bet	68/117
Sana	06.12.2023
Hajmi	424,75 Kb.
	#112507

1 ... 64 65 66 67 68 69 70 71 ... 117

Bog'liq
Marketing tadqiqotlari-fayllar.org

Orama dizayn qilingandan keyin quyidagi testlardan otishi kerak
3. Tovarning hayot davri tahlili.

Qadoqlash dizaynida quyidagi omillarni hisobga olish kerak:
1.
Ekologiya va toza tabiiy resurslar masalalari - o'ramalar qayta ishlanadigan bo'lishi kerak.
Masalan, "Pantaloniya" firmasi qayta ishlangan plastik butilkalardan poliestr olib undan
kostyumlar ishlab chiqarishda foydalanmoqda.
2.
Xarajat omili - o'rtacha har bir mahsulot uchun sarflangan 1 dollar ichida 0.10 dollar
upakovka uchun to'lanadi. Ba`zi mahsulotlarda bu ko'rsatkich yuqoridir. Masalan, kosmetik
mahsulotlar narxining 40%i qadoqlanish xarajatlariga ketadi. "Pringls" chipslari o'ramasi oddiy
o'ramaga nisbatan 2 marta ko'p mablag' sarflanadi. Asosiy masala: qimmatbaho qadoqlanish
xarajatlarni qoplash darajasida sotuv hajmini oshira olishi kerak
3.
Davlat qonunlari - qadoqlanishga nisbatan har bir davlatning o'z talablari mavjud. Masalan,
mahsulotning kaloriyasi va tarkibi haqqoniy aks ettirilishi kerak. Shuningdek, bolalar uchun
xavfsiz bo'lishi lozim. Masalan, "Taylenol" dori mahsulotlari 1980 yilda bir necha kishilar xayotiga
zomin bo'lgan.
O'rama dizayn qilingandan keyin quyidagi testlardan o'tishi kerak:
1.
Muhandislik testi - tabiiy sharoitlar o'zgarishining upakovkaga ta`siri o'rganiladi.
2.
Vizual test - matn va rangning mosligi tekshiriladi.
3.
Dilerlik testi - vositachilar uchun tanishishning qulayligi tekshiriladi.
4.
Iste`molchi testi - iste`molchilarga yoqish-yoqmasligi taxlil etiladi.
O'ramani tadqiq qilish tovar tadqiqotlariga kiradi va uning asosiy vazifasi bozor qatnashchilari,
asosan iste`molchilar tomonidan o'rama qanday qabul qilinayotganligi haqida ma`lumot yig'ish,
qayta ishlaø hamda o'rama dizaynida foydalanishdan iborat.
3. Tovarning hayot davri tahlili.
Bozorga kirib qolgan tovar o'ziga xos tovar hayoti bilan yashaydi. U marketingda tovarning
hayotiy davri (THD) deyiladi. THD kontseptsiyasi har qanday mahsulot, qanchalik ajoyib iste`mol
xususiyatlariga ega bo'lmasin, ertami, kechmi mukammalroq tovar tomonidan bozordan siqib
chiqarilishiga asoslanadi. Amaliy faoliyatda THDning diapazoni ancha keng - bir kunlik tovardan
uzoq yashovchi tovargacha. Lekin abadiy tovar yo'q va bo'lishi mumkin emas. Chunki ertami-
kechmi tovar sotilishidan olinadigan foyda talabning kamayib ketishi tufayli shunchalik tushib
ketadiki, keyingi sotish daromadsiz bo'lib qoladi. THD kontseptsiyasi birinchi bor amerika
marketologi T. Levitt tomonidan 1965 -yilda ta`riflangan edi.
Ushbu nazariyaning mohiyati shundan iboratki, tovar o'ziga xos tirik organizm va unga xos
bo'lgan muayyan ketma-ketlikdagi rivojlanish bosqichlari: rivojlanish - tug'ilish - etuklik - qarilik -
o'lim bilan tasvirlanadi. SHunga o'xshash holda tovarning hayotiy davri egri chizig'ida quyidagi
bosqichlar farqlanadi: ishlab chiqish bosqichi (tovarning o'zi hali yo'q, shuning uchun grafikda bu
bosqich tartib raqamiga ega emas), bozorga chiqish bosqichi (bolalik), o'sish bosqichi (yoshlik),
etuklik va to'yinish bosqichi (balog'at), chiqish bosqichi (qarilik)

68
Ba`zan etuklik va to'yinish bosqichini ikki bosqichga ajratadilar: etuklik (sotish egri chizig'i

hali yuqoriga qarab ko'tarilyapti) va to'yinish (sotish egri chizig'i pastga tusha boshladi). Har bir
bosqich korxona tomonidan bozordagi faoliyatning tegishli strategiya va taktikasini ishlab
chiqishni talab qiladi.
Shunday qilib, THD bosqichiga bog'liq holda korxonaning foyda hajmi, ishlab chiqarish va
marketing xarajatlari, shu bilan birga raqobat darajasi va tovarning narxi, xaridorlarning xatti-
harakati va chiqarilayotgan tovarlarning differentsiatsiyasi boshqacha bo'ladi. THDning
bosqichlarini mukammalroq ko'rib chiqamiz.

Download 424,75 Kb.

1 ... 64 65 66 67 68 69 70 71 ... 117

Download 424,75 Kb.