Gidrome triy a




Download 46,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet95/120
Sana08.02.2024
Hajmi46,03 Mb.
#153044
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   120
Bog'liq
28. Gidrometriya. Xikmatov F

tkr= f ( & sh) ,
bu yerda: tsUV - havo harorati 0 °S gacha pasayish vaqtidagi suvning 
harorati; 9 sh -  m uz qoplam i shakllana boshlagan kundagi sham ol- 
ning tezligi, m /s; qolgan kattaliklam ing belgilanishlari yuqorida 
keltirilgan.
U shbu turdagi b o g ia n is h grafiklarini ehizish va ulardan suv 
om borlari ham da k o lla r d a m uzlashning boshlanishi va m uz 
qoplam ining shakllanishini prognozlashda foydalanish m etodikasi 
yuqorida bayon qilingan prognozlash turlariga o ‘xshashdir.
M uz qoplam ining qalinligini prognozlash quyidagi um um iy 
ifoda yordam ida am alga oshiriladi:
hM 
= a ( T X _ y ,
bu yerda: 
S t . — m uz qoplam i shakllangan kundan prognoz 
berilayotgan 
m uddatgacha 
oraliqdagi 
o 'rta c h a
kunlik 
havo 
haroratlari y ig ‘indisi; a va n — statistik hisoblashlar natijasida aniq- 
lanadigan param etrlar.
Bulutli, kuchsiz sham olli ob-havoda a = 1, n =0,65, ochiq 
joydagi sezilarli sham olda a = 1, n = 0,69, y a ’ni 1-holatda 
hM = (£ t.)0-65; 2-holatda esa hM = (Z t_)0,69 ifodalardan foydalani­
ladi.
Katta qalinlikdagi m uz qoplam i kuzatiladigan hududlarda
m asalan, 
respublika 
shim olida, 
m uz 
qoplam ining 
qalinligi 
hM = (S t ) 0,61 ifoda yordam ida prognoz qilinadi.
A gar suv havzasi, y a ’ni suv om bori yoki k o ‘l m uz bilan
162


qoplanib, uning u stiga qor y o g ‘sa, m uz qoplam ining qalinligi 
quyidagi b o g 'lan ish yordam ida prognoz qilinadi:
n
h \t , n+N ~
 
„);
I
bu yerda: h M, n+N - prognoz berilayotgan n - kundan keyingi N kun 
oxirida kuzatilishi m um kin b o 'lg an , y a ’ni prognoz qilingan m uz
qoplami qalinligi
havo harorati m anfiy qiym atga o 'tg an
1
kundan 
prognoz berilayotgan 
kungacha 
b o ig a n
oraliqdagi 
o 'rtacha kunlik m anfiy haroratlar y ig in d is i; hq n - prognoz berila- 
yotgan n - kunda m uz ustidagi yoki reprezentativ m eteorologik 
stansiyadagi qor qoplam i qalinligi.
Y uqoridagi b o g ia n is h n in g grafigi 8.5-rasm da keltirilgan.
h , sm

Download 46,03 Mb.
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   120




Download 46,03 Mb.
Pdf ko'rish