• ), qish davom idagi m anfiy h avo haroratlari y i g ‘indisi ( Y.t
  • Hc = f { H ma)
  • Gidrome triy a




    Download 46,03 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet97/120
    Sana08.02.2024
    Hajmi46,03 Mb.
    #153044
    1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   120
    Bog'liq
    28. Gidrometriya. Xikmatov F

    T
    m
    = f ( ( p M,h M, b , l , H , A H , % ) ,
    bu yerda: TM - m uzdan xalos b o l is h m uddati; (pw— m uz 
    qoplam ining m ustahkam ligi; h m - m uz qoplam ining qalinligi; b -
    muz qoplam ining kengligi; / - daryo uchastkasining uzunligi; H -  
    muz erishidan oldingi suv sathi; AH - suv sathining k o ‘tarilishi; £ -
    o 'zan n in g egri-bugriligi k o ‘rsatkichi.
    8.6-rasm . D a ry o n in g m uzdan x a lo s b o iis h in i undagi su v sath in in g  
    qishki m in im al suv sathiga nisbatan k o ‘tarilishi (
    A H ), qish davom idagi 
    m anfiy h avo 
    haroratlari y i g ‘indisi 
    Y.t_ ) 
    va m uzdan x a lo s b o ‘lish  
    jarayonidagi 
    m usbat 
    haroratlar 
    y ig ‘indisi 
    ( Z / + ) 
    ga 
    b o g ‘liq 
    holda 
    prognozlash.
    165


    Prognozlashni am alga oshirishda yuqoridagilarga q o ‘shim cha 
    ravishda m eteorologik om illam i ham hisobga olish lozim . M azkur 
    m uam m olam ing kelajakda hal etilishiga shubha y o 'q .
    D aryoda m uz qoplam i parchalarining dastlabki k o 'chishi va 
    siljishi prognozlarida Hc = f { H ma) ham da H = f ( H0) b o g ia n is h - 
    laridan foydalaniladi. Ushbu ifodalarda: Hs - m uz qoplam ining 
    dastlabki k o ‘chishi k o ‘zatiladigan suv sathi; Hmax- qish davridagi 
    m aksim al suv sathi; Hb - m uz qoplam i shakllangan dastlabki 5 
    kundagi o 'rta c h a suv sathi.
    Suv om borlari va k o ila rd a m uz parchalari harakatining 
    boshlanish m uddati quyidagi b o g ia n is h la r asosida prognoz 
    qilinadi:
    1) suv om borlarining ochiq qism i uchun:
    Tmpk= 0,96 • T + 1;
    2) suv om borlarining m a iu m belgilari va sharoitlari bilan 
    ajralib turadigan, m asalan, to g ‘ yonbag‘irlari soyasida joylashgan 
    qism lari uchun:
    Tmpk= 0,96 ■
    T + 6; 
    bu yerda: Tmpk - m uz parchalarining k o ‘chishi, y a ’ni harakatga 
    kelishi kuzatiladigan kun b o i ib , 1-martga nisbatan aniqlanadi; T -
    m uz qoplam ining 15 sm qalinlikda erishiga im kon beradigan 
    kunlar soni, bu ham 1-martga nisbatan aniqlanadi.
    Suv om bori va k o ila m in g m uzdan t o i a xalos b o iis h in i 
    oldindan aytishga im kon beradigan prognozlam i am alga oshirishda 
    m uz qoplam ining t o i a erishini ta ’m inlaydigan om illam i hisobga 
    olish lozim. Shu holatni nazarda tutib, prognozlash usulini ishlab 
    chiqish quyidagi b o g ia n is h g a asoslanadi:

    Download 46,03 Mb.
    1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   120




    Download 46,03 Mb.
    Pdf ko'rish