Gidrome triy a




Download 46,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet84/120
Sana08.02.2024
Hajmi46,03 Mb.
#153044
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   120
Bog'liq
28. Gidrometriya. Xikmatov F

Analitik usul
bilan muallaq oqiziqlarni hisoblashda quyidagi ifo- 
dadan foydalaniladi:
R = 0,001 [K a -W , +
( ? i + a z )W + ...+ ( g ”- 1 a * )W + K-
0
..-W J, k g /s e k ,

2 
bu yerda: K - qirg'oq oldida tezlikning kamayishini hisobga 
oluvchi koeffisiyent; a - birlik kenglikka mos keladigan muallaq 
oqiziqlar sarfi, quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:
a = p • v, g4n2 • sek,
bu yerda: p - vertikaldagi o'rtacha loyqalik bo'lib, maxsus ifodalar 
yordamida hisoblanadi; v - tezlik. Bu ifodalar vertikaldagi o'rtacha 
tezlikni hisoblashda qo'llaniladigan ifodalarga o'xshashdir.
Agar muallaq oqiziqlarni o'lchash vaqtida nuqta usulidan 
foydalanilib, namuna 5 ta nuqtada olingan bo'lsa, hisoblashlarda 
grafik usulni qo'llash mumkin. Grafik usulda muallaq oqiziqlar 
sarfini hisoblashda bajariladigan ishlar quyidagi tartibda amalga 
oshiriladi:


1) suv sarfi Q ni grafik usulda hisoblab, shu grafikning o ‘zidan 
muallaq oqiziqlar sarfi R ni aniqlaymiz;
2) daryo suvi loyqaligi p ning chuqurlik bo'yicha taqsimlanish 
cpyurasi chiziladi;
3) muallaq oqiziqlaming birlik sarfi a aniqlanadi;
4) a ning chuqurlik bo'yicha taqsimlanish epyurasi chiziladi;
5) elementar oqiziqlar sarfini (r, g/m-sek) hisoblaymiz, y a’ni 
u epyurasining maydoni r ni beradi;
6) elementar oqiziqlar sarfi r ning vertikal balandligiga bo'lgan 
nisbati vertikal bo'yicha oqiziqlaming o'rtacha birlik sarfini 
i fodalaydi;
7) oqiziqlaming o'rtacha birlik sarfining daryo kengligi 
lio'yicha taqsimlanish epyurasi chiziladi;
8) shu epyuradan chuqurlik o'lchangan vertikallar uchun a
aniqlanadi;
9) har bir chuqurlik vertikali uchun elementar oqiziqlar sarfi 
aniqlanadi: r = h • a ;
10) elementar oqiziqlar sarfi r ning daryo kengligi bo'yicha 
taqsimlanish epyurasi chiziladi;
I I) shu epyuraning maydoni oqiziqlar sarfi R ni beradi;
12) oqiziqlar sarfinine suv sarfiga nisbati, y a’ni _ miqdor
0
jonli kesmadagi o'rtacha loyqalik p0‘rt ni ifodalaydi.

Download 46,03 Mb.
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   120




Download 46,03 Mb.
Pdf ko'rish