Axborotni muhofaza qilish, axborot xavfsizligi

Download 1,24 Mb. Pdf ko'rish
bet	5/65
Sana	04.10.2024
Hajmi	1,24 Mb.
	#273512

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 65

Bog'liq
ma\'ruza

1.1. Axborotni muhofaza qilish, axborot xavfsizligi
va uning zamonaviy konsepsiyasi
O‘zbekiston Respublikasining 2002-yil 12-dekabrdagi №439-II-sonli
«Axborot erkinligi prinsiplari va kafolatlari to‘g‘risida»gi qonunida
1
axborot va uning turlari to‘g‘risida quyidagi ta’riflar keltirilgan:
axborot
–

manbalari va taqdim etilish shaklidan qat’i nazar shaxslar,
predmetlar, faktlar, voqealar, hodisalar va jarayonlar to‘g‘risidagi
ma’lumotlar;
axborotni muhofaza etish
– axborot borasidagi xavfsizlikka
tahdidlarning oldini olish va ularning oqibatlarini bartaraf etish chora-
tadbirlari;
ommaviy axborot
– cheklanmagan doiradagi shaxslar uchun
mo‘ljallangan hujjatlashtirilgan axborot, bosma, audio, audiovizual hamda
boshqa xabarlar va materiallar;
hujjatlashtirilgan axborot –
identifikatsiya qilish imkonini beruvchi
rekvizitlari qo‘yilgan holda moddiy jismda qayd etilgan axborot;
maxfiy axborot
– foydalanilishi qonun hujjatlariga muvofiq cheklab
qo‘yiladigan hujjatlashtirilgan axborot. Ushbu ta’rif O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining «Milliy axborot resurslarini muhofaza qilishga doir
qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» 2011-yil 8-iyuldagi PQ–1572-son
qarorini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida»gi 2011-yil 7-noyabr 296-
sonli qarorida quyidagicha ifodalangan:
maxfiy axborot –
O‘zbekiston
Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq foydalanish cheklangan, davlat
sirlariga mansub axborot mavjud bo‘lmagan hujjatlashtirilgan axborot
2
.
Konfedensial axborot –
hujjatlashtirilgan axborot, undan foydalanish
qonun hujjatlariga muvofiq chegaralanadi
3
.
Saqlash, o‘zgartirish, uzatish va ma’lum maqsadlar uchun foydalanish
obyekti bo‘lgan tevarak olam haqidagi ma’lumotlarni, keng ma’noda
axborot deb tushunish mumkin. Bu tushunchaga ko‘ra inson, uning hayot
tarziga va harakatlariga ta’sir etuvchi doimiy o‘zgaruvchi axborot maydoni
ta’sirida bo‘ladi. Axborot o‘z tavsifiga ko‘ra siyosiy, harbiy, iqtisodiy,
1
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси. – Т.,
2003. – №1. – 2-м.
2
Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами. – Т., 2011. – №45-
46. – 472-м.
3
Алоқа ва ахборотлаштириш соҳасида ахборот хавфсизлиги: Атамалар ва
таърифлар. Тармоқ стандарти: TSt 45-010:2010.

6
ilmiy-texnik, ishlab chiqarishga yoki tijoratga oid hamda maxfiy,
konfedensial yoki nomaxfiy bo‘lishi mumkin.
O‘zbekiston Respublikasining 1993-yil 7-maydagi 848-XII-sonli
«Davlat sirlarini saqlash to‘g‘risida»gi qonunning
1
1-moddasida davlat
sirlari tushunchasi berilgan:
«Davlat tomonidan qo‘riqlanadigan va maxsus ro‘yxatlar bilan
chegaralab qo‘yiladigan alohida ahamiyatli, mutlaqo maxfiy va maxfiy
harbiy, siyosiy, iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy va o‘zga xil ma’lumotlar
O‘zbekiston Respublikasining davlat sirlari hisoblanadi».
Mazkur qonunning 3-moddasida davlat sirlarining toifalari keltirilgan:
«O‘zbekiston Respublikasining davlat sirlari – davlat, harbiy va
xizmat sirlarini qamrab oladi.
Oshkor etilishi respublika harbiy-iqtisodiy imkoniyatlarining sifat
holatiga salbiy ta’sir etishi yoki O‘zbekiston Respublikasining mudofaa
qobiliyati, davlat xavfsizligi, iqtisodiy va siyosiy manfaatlari uchun boshqa
og‘ir oqibatlar keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlar davlat
sirini tashkil etadi.
Oshkor etilishi O‘zbekiston Respublikasining mudofaa qobiliyati,
davlat xavfsizligi va Qurolli Kuchlari uchun og‘ir oqibatlar keltirib
chiqarishi mumkin bo‘lgan harbiy xususiyatga ega ma’lumotlar harbiy
sirni tashkil etadi.
Oshkor etilishi O‘zbekiston Respublikasi manfaatlariga zarar
yetkazishi mumkin bo‘lgan fan, texnika, ishlab chiqarish va boshqaruv
sohasiga doir ma’lumotlar xizmat sirini tashkil etadi».

Download 1,24 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 65

Download 1,24 Mb.

Pdf ko'rish