95
kutiladigan foydali tomonlarni iste`mol etadi. “Uni umuman kosmetika emas, uning jozibasi,
firma aktsiyasi emas, daromadi qiziqtiradi”.
Tovarning yaratilish jarayoni boshlanishi bilan uning tahlili ham boshlanadi.
Dastlabki
g‟oya, uning aniq qiyofasi, yasash, tayyorlash, narxni belgilash, yetkazib berish, reklama qilish,
sotish, moliyalash va texnika ko‟rsatishda tovar tahlil qilinadi. Reklama faoliyati doirasida tovar
qiyofasida va tovarning hayotiy davri muhim ahamiyatga ega. Umumiy ma`noda tovar
qiyofasining shakllanishi buyumni aniq tovarlar kategoriyasida mavjud bo‟lgan markalarga
qiyoslash, kiritish jarayonidan iborat.
Tovar xayotiy davrida har xil reklama qo‟llaniladi. Bozorga chiqish bosqichida tovarning
o‟zi haqida, uning afzalliklari xakida iloji boricha kuprok iste`molchilarni
tezroq xabardor qilish
zarur. Marka tugrisida xabardorlikni yaratish, tovarni xarid qilishga istak uygotish, chakana savdo
tizimini yo‟lga qo‟yish reklama va sotishni ragbatlantirishga katta xarajatlar talab etadi. O‟sish
bosqichida firmaning savdo sotik darajasi tobora kutarilib boradi. Reklama xarajatlari hamon
yuqori bo‟ladi, foyda usadi, raqiblar paydo bo‟lishi bilan reklama ijodiy yondoshuvga o‟tadi,
endi reklama tovarning aniq bir afzal tomonlariga, muayyan iste`molchilarga karatiladi.
Tovar
hayotiy davrining oxirgi bosqichida, tovar sotilishi pasayadi, reklama va sotishni ragbatlantirish
kisman
ahamiyat kasb etib, asosan marka xakidagi tasavvurlarni uning tarafdorlari kuz ungida
saqlab turishga xizmat qiladi.
Halol reklamaning muxim shartlaridan biri mahsulot sifati hisoblanadi. Reklamadagi yana
eng muhim omillaridan biri tovarni o‟rash, joylash masalasi. Vazifa ma`nosida qadoq tovarni
ishlab chiqaruvchidan iste`molchiga yetib borish yo‟lida muhofaza qiladi, buzilishdan saqlaydi,
uni tashish va taqsimlash jarayonlarida xilma-xil qulayliklarni ta`minlaydi.
Reklamada mahsulot markasi katta ahamiyatga ega. Masalan,
Coca-cola, Ford,
Toyota, Zenit va xokazolar. Xar bir nom kishilarning fikr va xislaridan chukur joy olgan noyob
sifatlar mazmunini bildirib, yagona bir qiyofani gavdalantiradi. Bu narsa marka timsoli deyiladi.
