Taklif tadqiqotlarining tarkibi

Download 424,75 Kb.
bet	41/117
Sana	06.12.2023
Hajmi	424,75 Kb.
	#112507

1 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 ... 117

Bog'liq
Marketing tadqiqotlari-fayllar.org

3. Taklif tadqiqotlarining tarkibi.

Taklif tahlili - bu firma yoki raqobatchilar bozorga nima taklif etayotganini o„rganish
va tahlil qilishdan iborat.
Taklif tahlilida quyidagilarni o„rganish zarur:

ma`lum tovar taklifini mikdoriy baholash;

taklif tarkibi, ya`ni assortimentning yangilanishi, yangi va istiqbolli tovarlarning
texnik-iqtisodiy ko„rsatkichlari;

turli modeldagi va ko„rinishdagi tovarlar narxlari darajasi;

bozordagi raqobatchi firmalarning ulushi va ishlab chiqarish imkoniyatlari;

jahon xo„jaligi va jahon tovar bozorlari taraqqiyoti yo„nalishlari hisobga olingan
holda taklifning kengayish istiqbollarini baholash.
Taklifning miqdoriy baholanishi tovarning ishlab chiqarilishi, eksporti va importi
to„g‟risidagi statistik ma`lumotlar asosida amalga oshiriladi.
Taklif tarkibida assortimentning yangilanishi, yangi tovarlarning paydo bo„lishi hisobiga
doimiy o„zgarishlar sodir bo„lib turadi. Ilmiy-texnika taraqqiyotining tez sur`atlar bilan borishi
taklif tarkibida yangi tovarlarning ko„payishiga sababchi bo„lyapti xamda bu talab tarkibi va
hajmiga ta`sir ko„rsatyapti.
Turli modeldagi va ko„rinishdagi tovarlar narxlari darajasi firmaga bir qator muammolarni
hal qilish imkonini beradi: asosiy fondlarni yangilash yoki kengaytirish uchun kapital
qo„yilmalarni oshirish, ayni tovarni ishlab chiqarish hajmlarini ko„paytirish, ish haqi fondini va
NIOKR ga xarajatlarni oshirish va h.zo.
Vaqt davomida narx darajalarining o„zgarishini nazorat qilish, ulgurji va chakana narxlarni
taqqoslash, import va eksport narxlarini bilish, yangi va istiqbolli tovarlarning ishlab chiqarishdagi
ulushini oshirib borish firmaning bozordagi raqobatbardoshligini oshiradi.

44
Bozordagi raqobatchi firmalarning ulushi va ishlab chiqarish imkoniyatlarini o„rganish

firmaga ayni bozorda qanday harakat qilish kerakligini ta`minlaydi. Buning uchun taqqoslashlar
olib borish mumkin: yuqori bozor ulushiga ega bo„lgan har bir raqobatchi firmalar narxlari va sarf-
xarajatlari, o„xshash tovarlarning sifat va texnik-iqtisodiy ko„rsatkichlari, raqobatchilar tomonidan
bozorga taklif qilinayotgan yangi tovarlar va hokazo.
Firmaning rivojlanish istiqbollarini baholash ilmiy-texnika taraqqiyoti tufayli jahon
bozorlarida yangicha tovarlarning chiqishi, mavjud tovarlarning mukammallashuvi va turlarining
ko„payishi xisobiga olib boriladi. Firma doimiy ravishda tadqiqotlar olib borishi, xaridor talabini
hamda ishlab chiqarishni o„zgartirishga qobil yangiliklar va kashfiyotlardan xabardor bo„lishi
zarur.

Download 424,75 Kb.

1 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 ... 117

Download 424,75 Kb.