A vtom obil va trak tor dvigatellarida ishlatiladigan




Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/139
Sana25.01.2024
Hajmi8,29 Mb.
#145939
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   139
Bog'liq
CJdZi0HhZkhxN7TFlanq

A vtom obil va trak tor dvigatellarida ishlatiladigan 
suyuq yonilgM larning a so s iy k o ‘rsatkichlari
K o ‘rsatkichlar
Avtom obil
benzini
D izel
y o n ilg ‘isi
Y onilg'ining elem entar m assa tarkibi: С
нп
0,855
0,870
Oyo
0,145
0,126
0 ‘rtacha m o lek id ar massasi, kg
-
0,004
Quyi yonish issiqligi:
110-120
1 8 0 -2 0 0
M J/kg da
44
42,5
k k al/k g da
10500
10150
T em p eratu ra, °C:
haydashning boshlanishi
35
1 8 5 -1 2 0 0
10% yonilg'ini haydash
5 5 - 7 0
2 0 0 -2 2 5
50% yonilg'ini haydash
1 0 0 -1 2 5
2 4 0 -2 8 0
90% yonilg'ini haydash
1 6 0 -1 9 5
2 9 0 - 3 5 0
H aydashning tugallanishi (k o ‘pi bilan)
1 8 5 -2 0 5
3 3 0 -3 6 0
ta ’sirida oson alangalanishi lozim. Bu dizel yonilg‘isiga q o ‘yi- 
ladigan asosiy talablardan biridir. Dizelda yonuvchi aralashma 
silindr ichida siqish takti oxirida hosil qilinadi. Lekin yonish 
ja ra y o n i y o n ilg ‘i purkalgan zahoti b o s h la n m a s d a n , biroz 
kechroq boshlanadi. Shuning uchun alangalanishning kechikish 
davri yonilg‘i berilgan paytdan boshlab yonish boshlanguncha 
bo4gan vaqt oralig‘i bilan o ‘lchanadi. Alangalanishning kechi­
kish davri purkash boshlangan paytdagi havoning te rm o - 
dinam ik parametrlariga, yonilg‘ining fizik-kimyoviy xossa- 
lariga va yonilg‘i berish ap p aratu rasid a hosil qilinadigan 
bosimga bog‘liq. Dizel yonilg‘isining alangalanuvchanligi setan 
soni bilan xarakterlanadi. Setan soni qancha yuqori bo ‘lsa, 
alangalanishning kechikish davri shuncha qisqa bo‘ladi. Yonil- 
g ‘ining setan soni maxsus dvigatellarda aniqlanadi. Buning 
uchun tekshirilayotgan yonilg‘ini etalon aralashma bilan oson 
alangalanuvchan setan ( C
16
H
34
, uning setan soni 100 ga teng) 
va qiyin alangalanuvchan — metilnaftalin (uning setan soni 
0 ga teng) o ‘zaro solishtirib to piladi. B u n d a y o n ilg ‘ilar 
alangalanishining kechikish davri aniqlanadi. Masalan, setan 
soni n o m a ’lum bo‘lgan dizel yonilg‘isining alangalanish davri
35


etalon aralashma (45% setan + 55 % « — metilnaftalin) ning 
alangalanish davriga teng b o‘lsa, u holda yonilg‘ining setan 
soni etalo n aralashm asidagi s e ta n n in g foiz m iqdori bilan 
aniqlanadi. Yuqoridagi misolda dizel yonilg‘isining setan soni 
45 ga teng. U m u m a n , dizel yonilg‘ilarning setan soni 40... 50 
b o ‘ladi.
Yonilg‘ining m uhim sifat ko‘rsatkichlaridan biri uning te m ­
p e ra tu ra si va fraksion tarkibiga b o g ‘liq b o ‘lgan q o v u s h - 
qoqligidir. Yonilg‘ining fraksion tarkibi qancha og‘ir b o ‘lsa, 
uning qovushqoqligi shuncha yuqori bo ‘ladi. Bunday yonil- 
g‘ilarda temperatura pasayishi bilan qovushqoqlik tez o ‘sadi.
Masalan, benzinning temperaturasi + 20°C dan — 20°C 
gacha o ‘zgarsa, uning qovushqoqligi 2 marta, dizel yonil- 
g‘isiniki esa 5—10 marta oshadi. Yonilg‘ining qovushqoqligi 
purkalish sifati va yonilg'ining havo bilan aralashishiga t a ’sir 
ko‘rsatadi. Kun sovuq b o ig a n d a dizellarni ishga tushirishning 
qiyinlashishini yonilg‘ining shu xususiyati bilan tushuntiriladi.

Download 8,29 Mb.
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   139




Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



A vtom obil va trak tor dvigatellarida ishlatiladigan

Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish