245
Keyingi hisob-kitoblar maksimum-minimum usulida yechish bilan mos keladi. 3.
Bitta tuzuvchi boʼgʼindan boshqa barcha qolgan bo‘g‘inlar
joizliklari uchun
chegaraviy og‘ishlarni tayinlaymiz (qabul qilamiz):
А3 boʼgʼin oʼlchami joizligi maydoni o‘rtasining koordinatasini topamiz:
Bu yerdan ∆OА3 = 0,05 mm.ni topamiz.
А3 bo‘g‘in o‘lchamlarini chegaraviy og‘ishlarini aniqlaymiz:
Shunday qilib, natijada:
tengligini aniqladik.
Toʼgʼri masalani to‘g‘ri yechilganligini teskari masalani yechish orqali aniqlaymiz:
1.
Tutashtiruvchi bo‘g‘in o‘lchami nominal qiymatini topamiz:
2.
Tutashtiruvchi bo‘g‘in o‘lchami joizligi maydoni o‘rtasining koordinatasini
topamiz:
3.
Tutashtiruvchi bo‘g‘in o‘lchamlarining chegaraviy og‘ishlarini aniqlaymiz:
Shunday qilib, quyidagini aniqladik:
А
∆
= 0
+0,2
ga teng, yaʼni to‘g‘ri masala to‘g‘ri yechilganligiga ishonch hosil qildik.
Yuqoridagi misolni har ikki usulda hisoblash natijalarini
jadval shaklida
taqqoslaymiz:
Tutashtiruvchi
bo‘g‘in
o‘lchami
aniqligini taʼminlash
usuli
Tuzuvchi bo‘g‘inlar
А
1
А
2
А
3
To‘liq o‘zaro almashinuvchanlik
usuli
45
-0,03
50
+0,15
5
-0,02
To‘liqmas
o‘zaro
almashinuv-
chanlik usuli
45
-0,1
50
+0,2
5
+0,08
+0,02
Taqqoslash jadvalidan ko‘rinib turibdiki, to‘liqmas o‘zaro almashinuvchanlik usuli,
to‘liq oʼzaro almashinuvchanlik usuliga nisbatan, hatto qisqa o‘lchamli
zanjirlar
uchun tuzuvchi bo‘g‘inlar joizliklarini ancha kengaytirish imkonini beradi.
Toʼliq
oʼzaro almashinuvchanlik usuliga nisbatan to‘liqmas o‘zaro
almashinuvchanlik usulining iqtisodiy samarasi tutashtiruvchi bo‘g‘in joizligining
kamayishi va zanjirdagi bo‘g‘inlar sonining ortishi bilan, ko‘payib boradi.
