28
– hisobot berishlilik (protokollashtirish);
– audit (mustaqil nazorat);
– obyektlardan qayta foydalanish;
– axborotning aniqligi (ma’lumot turli qismlarining o‘zaro mosligini
ta’minlash (aloqa aniqligi) hamda axborotni uzatishda uni o‘zgarmasligini
ta’minlash (kommunikatsiya aniqligi));
– xizmat ko‘rsatishning ishonchliligi (qisqa vaqt ichida vaqt bo‘yicha
kritik harakatlar bajarilishini ta’minlovchi
funksiyalar; kritik bo‘lmagan,
ya’ni kerakli vaqtda ma’lumotni olish imkonini berish; xatolarni topish va
ularni bartaraf etish funksiyalari; kommunikatsiya xavfsizligini
ta’minlovchi rejalovchi funksiyalar);
– ma’lumot almashish.
6. Xavfsizlik mexanizmlarini ifodalash.
Oq kitobda «tizim» va «mahsulot» o‘rtasida farq ifodalanadi.
«Tizim» deganda ma’lum bir maqsadda va ma’lum bir doirada qo‘lla
niluvchi aniq apparat-dasturiy konfiguratsiya tushuniladi. «Mahsulot»
deganda esa, o‘z xohishiga ko‘ra sotib olib ixtiyoriy «tizim»ga o‘rnatilishi
mumkin bo‘lgan apparat-dasturiy paket tushuniladi. «Tizim» va
«Mahsulot»ning kriteriyalarini
umumlashtirish maqsadida
