O’zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi




Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/258
Sana17.05.2024
Hajmi6,22 Mb.
#239912
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   258
Bog'liq
elektronika

2.19-rasm.
500 seriyaga mansub ikkita kirishga ega EBM element 
sxemasi. 
Oʻzgarmas tok generatori (manbai) 
I
0
ni turli usullar bilan amalga 
oshirish mumkin. Mazkur sxemada tok manbai sifatida tokni barqa-
rorlashtiruvchi rezistor 
R3 
qoʻllangan. Uning qarshiligi 
R1
(
R2
) rezis-


86 
torlarning maksimal qiymatlaridan ancha katta 
boʻlishi kerak. Bunday 
manbada 
I
0
qiymati qayta ulanish vaqtida 
oʻzgaradi, lekin 
U
0
va
U
1
qiymatlariga ta’sir 
koʻrsatmaydi. 
Tayanch kuchlanish 
U
0
qiymati hamda 
U
0
va 
U

qiymatlari tem-
peratura va boshqa omillar ta’sirida 
oʻzgaradi. EBM sxemalarda xala-
qitbardoshlik yuqori 
boʻlmagani sababli, sxemalarni ishga layoqatligini 
saqlab qolish maqsadida keng ishchi sharoitlar diapazonida tempera-
turaga barqaror tayanch kuchlanish manbai 
qoʻllaniladi. U 
R5
, VD1, 
VD2, 
R4
lardan iborat 
boʻlgan kuchlanish boʻlgichi va VT5, 
R
0 dan 
tuzilgan emitter qaytargichdan tashkil topgan. VD1 va VD2 diodlar 
tranzistorning 
U
BE 
kuchlanishi 
oʻzgarganda 
I
0
toki 
oʻzgarishi hisobiga 
temperatura 
oʻzgarishini kompensatsiyalaydi. 
R
0 rezistor VT5 tran-
zistor emitter toki qiymatini oshirish uchun xizmat qiladi va Natijada, 
uning tok 
boʻyicha kuchaytirish koeffitsiyenti ortib, chastota para-
metrlari yaxshilanadi. Odatda,, bitta 
U
0
manba yagona kristallda 
joylash-gan bir necha (5–10 tagacha) EBM elementlarni tayanch 
kuchlanish bilan ta’minlaydi. 
EBM elementlar 
oʻta yuqori tezlikda ishlovchi tizimlar uchun 
negiz hisoblanadi. Elementlarni montaj usulda birlashtirish 
yoʻli bilan 
turli funksiyalarni amalga oshirish imkoniyati tug‘iladi. 
Aytaylik, montaj usuli bilan ikkita EBMning inverslamaydigan 
chiqishlari birlashgan 
boʻlsin (2.20-rasm). 
Agar elementlardan biri 
F1
funksiyani, ikkinchisi esa 
F2
ni 
bajarayotgan 
boʻlsa, u holda,, birlashgan 

chiqishda 
Z

F1

F2
amali, 
ya’ni «Montajli YOKI» bajariladi. Bundan montaj usuli bilan ikkita 
EBMning inverslamaydigan chiqishlari birlashsa, 
4
3
2
1
)
4
3
(
)
2
1
(
X
X
X
X
X
X
X
X
Z
+
+
+
=
+
+
+
=
amalni bajaruvchi, ya’ni kirishlar soni ortishiga ekvivalent element 
hosil 
boʻlishi koʻrinib turibdi. Sxemada 
X1
va 
X2
kirishlar birinchi 
MEga,
X3
va 
X4
kirishlar esa ikkinchi MEga tegishli. Inverslaydigan 
kirishlarini birlashtirsak, HAM-YOKI-EMAS amalini bajaruvchi MEga 
ega 
boʻlamiz 
)
4
3
2
1
(
)
4
3
(
)
2
1
(
_____
__________
__________
_
__________
__________
X
X
X
X
X
X
X
X
Z
+
+
+
=
+
+
+
=

EBM element funksional imkoniyatlarini kengaytirishga misol 
qilib tok qayta ulagichlarining 

Download 6,22 Mb.
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   258




Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi

Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish