O’zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi




Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet41/258
Sana17.05.2024
Hajmi6,22 Mb.
#239912
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   258
Bog'liq
elektronika

ifodalash usuliga 
koʻra qurilmalar 
potensial va 
impuls 
raqamli qurilmalarga 
boʻlinadi. Potensial raqamli qurilmalarda 
mantiqiy 0 va mantiqiy 1 qiymatlariga elektr potensiallarning umuman 
bir-biridan farqlanuvchi: yuqori va past sathlari belgilanadi. Impuls 
raqamli qurilmalarda mantiqiy signal qiymatlariga (0 yoki 1) impulslar 
sxemasi chiqishida ma’lum davomiylik va amplitudaga ega 
boʻlgan 
impulsning mavjudligi, ikkinchi holatiga esa, impulsning 
yoʻqligi toʻgʻri 
keladi.
Koʻrib oʻtilgan kodlash usullarining har biri oʻz afzalliklari va 
kamchiliklariga ega. 
Raqamli qurilmalarning 
koʻpi potensial sinfga mansub. Mantiqiy 
signalni potensial usulda kodlashda, potensial (kuchlanish)ning qay bir 
sathi mantiqiy 1 deb olinishi ahamiyatga ega emas. Bu kuchlanishning 
qutbi ham ahamiyatga ega emas. Shu sababli amaliyotda yoki mantiq 
turi, yoki kuchlanish qutbi, yoki ham u, ham bu 
koʻrsatgichi bilan 
farqlanuvchi t
oʻrtta kodlash variantidan biri uchrashi mumkin. Mantiqiy 
0 va 1 larni har bir variantda kodlash usullari 2.6-jadvalda keltirilgan. 
Mantiqiy 
oʻzgaruvchini potensial kodlash usulida ixtiyoriy manti-
qiy funksiya qayta ulagichlar yoki elektron kalitlar asosida yaratiladi. 


57 
2.6-jadval 
Mantiq turi 
Kuchlanish manbai qutbi 
musbat 
manfiy 
Toʻgʻri 
Teskari
 
Elektron kalit 
yoki
 ventil 
deb shunday elektron qurilmaga aytiladi-
ki, uning kirishdagi boshqaruv kuchlanishi qiymatiga 
bogʻliq holda
ikkita 
Turgʻun holatdan birida: uzilgan yoki ulangan boʻlishi mumkin. 
Sodda kalitlar asosida ancha murakkab sxemalar tuzish mumkin: 
mantiqiy, triggerli va boshqalar. 
2.1-rasm.
Mantiqiy zanjir 
koʻrinishi. 


58 
Berilgan ixtiyoriy murakkablikdagi mantiqiy amalni bajarish 
uchun kirish signallari har biri 
n
-ta ME bilan yuklangan va 
m
-ta axborot 
kirishlariga ega 
boʻlgan ketma-ket ulangan MElar zanjiridan oʻtishi 
kerak (2.1-rasm). O‘KISlarda bir vaqtda ishlayotgan MElar soni bir 
necha mingtaga yetishi mumkin. 
Bu vaqtda, har bir ME 
oʻz funksiyasini bexato bajarishi va 
oʻzgartirishlarni buzilishlarsiz ta’minlashi kerak. RISlar va raqamli 
qurilmalarni tayyorlash, sozlash va ishlatish jarayonlarida MElarni har 
birini alohida moslashtirish va sozlash taqiqlangani sababli, MElarning 
oʻzi quyidagi fundamental xossalarga ega boʻlishi lozim. 
1. 

Download 6,22 Mb.
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   258




Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi

Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish