68
ularning bazadan chiqarib yuborilishi tabiatan juda
sekin kechadigan
jarayon.
Berilgan
I
B.
TOʻY
qiymatida noasosiy zaryad tashuvchilarni bazadan
chiqarib yuborish vaqtini kamaytirish maqsadida nochiziqli TAli kalit
qoʻllaniladi. Unda tranzistor aktiv rejim bilan toʻyinish rejimi
chega-
rasida ishlaydi (2.8-rasm).
2.8-rasm. Shottki diodi bilan shuntlangan BTli kalit sxemasi.
BTning
toʻgʻri siljigan KOʻni shuntlovchi Shottki diodi yordamida
nochiziqli TA amalga oshiriladi. Tranzistor berk
boʻlganda, kollek-
torning potensiali bazaga nisbatan musbat
boʻladi, demak, diod teskari
ulangan
boʻladi va kalit ishiga ta’sir koʻrsatmaydi. Kalit ulanganda
kollektor potensiali bazaga nisbatan kamayadi, diod ochiladi va undan
kirish
tokining bir qismi oqib
oʻtadi, ya’ni tranzistorning baza toki
I
B.T
OʻY
qiymatiga tengligicha qoladi. Tranzistor aktiv rejim bilan
toʻyinish
rejimi chegarasida ishlaydi. Bazada zaryad tashuvchilar
toʻplanishi sodir
boʻlmaydi,
Natijada, kalit ulanishidagi noasosiy zaryad tashuvchilarni
bazadan chiqarib yuborish vaqti nolga teng
boʻladi. Mos ravishda, kalit
uzilishida ortiqcha zaryadlarni chiqarib yuborish bosqichi mavjud
boʻlmaydi.
Lekin bu holat ochiq dioddagi kuchlanish pasayishi ochiq
KOʻdagi
kuchlanish
pasayishidan kichik
boʻlgandagina haqiqiydir. Shuning
uchun TA hosil qilish uchun Shottki diodi
qoʻllaniladi. Shottki diodining
ochiq holatdagi
kuchlanish pasayishi
U
DSH
= 0,3 V ga teng
boʻlib, ochiq
kremniyli
oʻtishdagi kuchlanish pasayishi
U
KB
= 0,7 V dan kichikdir.
69
Bundan
tashqari,
toʻgʻri kuchlanish
U
KB
= 0,3 V ga teng
boʻlganda
tranzistor berk hisoblanganligi uchun, rezistor
R
B
ga
boʻlgan talab ham
yoʻqoladi.
TA zanjirida yagona texnologik bosqichda hosil qilingan kremniyli
tranzistor va Shottki diodi kombinatsiyasi
asosida yaratilgan
