48
Aniqligi yuqori darajada
boʻlgan natija
olish uchun bu jarayonlar
k
– marta takrorlanadi. 5 ta qiymatgacha aniqlikda
boʻlgan ikkilik sonini
kasr qismini yozish uchun
koʻpaytirishning birinchi
natijasidan olinadi,
ya’ni 0,12
10
=0,0001
2
koʻrinishida boʻladi.
3.
Soʻnggi natija 25,12
10
≈ 11001,0001
2
koʻrinishida boʻladi.
Eslatma.
Ikkilik sanoq tizimidan sakkizlik yoki
oʻn oltilik sanoq
tizimiga
oʻtish ancha sodda usulda amalga oishirilishi mumkin. 8=2
3
,
16=2
4
boʻlgani sababli, sakkizlik sanogʻida yozilgan sonning bir
razryadini – uchta razryad,
oʻn oltilik sanogʻida
yozilgan bir razryadini -
t
oʻrtta razryad koʻrinishida va aksincha ifodalash mumkin.
Misol:
X
2
=101001
2
ni
X
8
ga
oʻzgartiring.
Yechimi. 11.1-javdalga mos ravishda 101
2
= 5
8
va 001
2
= 1
8
ga
teng, shu sababli
X
8
= 51
8
boʻladi.
Misol:
X
2
=10100110
2
ni
X
16
ga
oʻzgartiring.
Yechimi. 1.3-javdalga mos ravishda 1010
2
= A
16
va 0110
2
= 6
16
ga teng, shu sababli
x
16
= A6
16
boʻladi.
Raqamli texnikada bit, bayt, s
oʻz kabi terminlar keng qoʻllaniladi.
Ikkilik razryadni odatda,
bit
deb atashadi. Shunday qilib, 1001 soni
4
bitli ikkilik soni, 101110011 soni esa, 9 bitli ikkilik soni hisoblanadi.
Sonning chap chekkasidagi bit katta ryazryad (u katta vaznga ega),
oʻng
chekkadagi bit kichik razryad (u kichik vaznga ega) hisoblanadi. 16
bitdan iborat
boʻlgan ikkilik soni 1.33-rasmda keltirilgan.