Dasturning bajarilish jarayoni




Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet141/258
Sana17.05.2024
Hajmi6,22 Mb.
#239912
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   258
Bog'liq
elektronika

8.4. Dasturning bajarilish jarayoni 
 
Har doim dasturni bajarish jarayoni mikroprotsessorning barcha 
registrlarini dastlabki holatga keltirish, ya’ni 
boshligʻich oʻchirib 
tashlash jarayonidan
boshlanadi. Shuni ta’kidlab 
oʻtish joizki, 
protsessorlarning 
koʻpida faqat ikkita registr xotira bilan bogʻlangan: 
adres registri
(ular orqali xotiraga komanda maydonlari chegarasi, 
operandar va natijalar adresi uzatialdi) va 
ma’lumotlar registri 
(ular 
xotira va protsessornng qolgan barcha reistrlari 
oʻrntasida ma’lumot 
almashishni amalga oshiruvchi bufer hisoblanadi). Adres registri nomi 
uncha aniq 
boʻlmay, 
komandalar hisoblagichi
nomi bilan hammaga 
mashhur. Komandalar hisoblagichiinng 
oʻlchamlari turli mikroprot-
sessorlarda turli 
boʻlib, 9 dan 12 tagacha razryadni tashkil etadi. Adres 
registriga olib tashlashdan 
soʻng dastur boshining adresi yoziladi. Dastur 
boshining adresi mikroprotsessori rusumiga 
bogʻliq boʻladi va uning 
tuzuvchi tomonidan belgilanadi. 
Koʻp hollarda bu adres 0 ga teng. 
Dastlabki oldib tashlash jarayonidan 
soʻng darhol dastur bajarilishi 
boshlanadi. Avvaliga protsessor dastur xotirasidan, ya’ni adresi adres 
registriga yozilgan yacheykadan sonni 
oʻqiydi. Oʻqilgan sonni u birinchi 
komanda kodi deb hisoblaydi. Protsessor kodni tahlil qiladi va mos 
komandani bajaradi. Birinchi komandani bajarib 
boʻlgan protsessor 
komandar hisoblagichi qiymatini birga oshiradi va keyingi komandani 
oʻqish hamda bajarishga kirishadi. Bu jarayon manbadan ta’minot 
kuchlanishi berilgan vaqt mobaynida cheksiz takrorlanaveradi. 
Yuqorida aytib 
oʻtilganidek, AMQ sonlar ustidan operatsiyalarni 
amalga oshiradi va natijani son 
koʻrinishda qaytaradi. Mazkur sonlar 
umumiy maqsadlarga m
oʻljallangan registrlar (vaqtinchalik xotira)ga 
joylashtiriladi.bu registrning nomi shuni anglatadiki, ularda ham 
ma’lumotlarni, ham adreslarni saqlash mumkin. Ma’lumotlarni saqlash 
uchun ichki registrlarning ma’lumotlar xotirasidan afzalligi – ruxsatning 
tezkorligidadir. Bu registrlarga kirishda, xotira yacheykalariga rux-
satidagi kabi adresni 
koʻrsatish shart emas. Har bir mkirokontrollyerda 
registrlar soni utrrlicha. Masalan, AVR mikrokontrolleri 32 ta sakkiz 
razryadli usmumits maqsadlarga m
oʻljallangan registrlarg ega. Ularning 
barcha AMQ bilan 
bogʻlangan boʻlib, tizim generatorining bir takti 
mobaynida ikkita turli registr uchun komandalar bajarish imkonini 
beradi. Bunday arxitektura CISC- texnologiya asosida tuzilgan 
mikrokontrollerga nisbatan samaradorlikning 
oʻn marta oshirishga 
imkon berdi. Mikrokontrollerlarda 32-tadan ortiq registrlarni 
qoʻllash 


227 
katta apparat harajatlariga olib keldi. Shuning uchun katta massivdagi 
axborotlarni saqlash uchun OXQ ishlatiladi. Umumiy maqsadlarga 
m
oʻljallangan registrlar AMQ mazkur vaqt momentida ega boʻlgan 
ma’lumotlarga, OXQ esa, qolgan ma’lumotlarni 
oʻzida saqlaydi. 

Download 6,22 Mb.
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   258




Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish