170
4.14-rasm.
IR11 registr sokolevkasi.
Sanoat barcha turdagi registrlarni ishlab chiharadi. Shular jum-
lasiga universal registrlar ham kiradi, masalan, K555IR11
mikrosxema-
si. U 70 taga yaqin MEga ega. Bu mikrosxema universal to
ʻrt razryadli
siljitish registri bo
ʻlib, uning yordamida raqamli sonni aniq sinxronlikda
chapga va o
ʻnga siljitish mumkin. K555 IR 11 sokolevkasi 6.14-rasmda
keltirilgan. Registr bir qator amallarni
bajarishi mumkin, chunki u bir
necha S0, S1, DSR, DSL rejim tanlash kirishlariga ega. Agar S0 va S1
tanlov kirishlariga «0» ga mos kuchlanish berilgan bo
ʻlsa, ma’lumotlar
D0- D3 parallel kirishlardan registrga uzatiladi va shuning uchun ma’-
lumotlar Q0 - Q3 chiqishlarda keyingi takt impulsi
berilgandagina paydo
bo
ʻladi. S1 kirishga «0», S0 kirishga «1» berilsa, DSR ketma-ketli
ma’lumotlar kirishiga berilayotgan kod, registr yordamida o
ʻnga siljiydi
(Q0 dan Q3 ga). S1 va S0 kirishlarining teskari munosabatida
esa kod
ketma-ketli DSL kirish orqali qabul qilinadi va takt impulsining har
fronti bilan chapga siljiydi, ya’ni Q3 dan Q0 ga.
4.5. Hisoblagichlar
Trigger o
ʻzini ikkiga boʻluvchi kabi tutadi, chunki har takt impul-
sining sinxronizatsiya siklida ma’lumot faqat
bir marta o
ʻzgaradi. Nati-
jada, trigger chiqishidagi signal o
ʻzgarish chastotasi takt impulslari
chastotasidan ikki marta kichik. Bir necha triggerli
- chastotani ikkiga
171
boʻlish sxemalarini ketma-ket ulab, ikkilik ma’lumotlarni nafaqat
saqlash, balki chastotani boʻlish va uning
kirishiga kelayotgan impuls-
larni sanash uchun ishlatish mumkin. Agar qurilma uning kirishlariga
berilayotgan impulslarni hisoblashni amalga oshirsa, bu qurilma