Ketma-ketli hisoblagichlar . Soddalik uchun statik boshqaruvli
uchta triggyerdan tashkil topgan jamlovchi hisoblagich ishini
koʻrib
chiqamiz. Bunday hisoblagichning o
ʻtishlar jadvali 4.6-jadvalda, uning
funksional sxemasi esa 4.15-rasmda keltirilgan. Odatda,, triggerlar,
demak hisoblagichlar ham, qo
ʻshimcha hisoblagich chiqishlarida oldin-
dan belgilangan sonni oʻrnatuvchi S-oʻrnatish kirishiga yoki hisobla-
gichni dastlabki holatiga qaytaruvchi signal beruvchi R-olib tashlash
kirishlariga ega.
4.6-jadval Jamlovchi hisoblagichning holatlar jadvali
m Q 3 Q 2 Q 1 0
0
0
0
1
0
0
1
2
0
1
0
3
0
1
1
4
1
0
0
5
1
0
1
6
1
1
0
7
1
1
1
8
0
0
0
Sanoq boshlanishidan oldin barcha triggerlar chiqishlarida nol
daraja (
Q 3 =
Q 2 =
Q 1 =0)
boʻlgan dastlabki holatga keltiriladi. Buning
uchun hisoblagich sxemasida R kirishlari
oʻrnatilgan boʻlib, ular «0» ni
oʻrnatish umumiy shinasiga ega. Bu shinaga olib tashlash impulsi beri-
ladi. Ma’lumotlarni ketma-ket uzatuvchi hisoblagichlarda sanoq impuls-
lari triggerning birinchi razryad kirishiga beriladi. Bu C-kirish. Keyingi
keluvchi har bir razryad uchun qayta ulanish signallari avvalgi razryad-
ning invers chiqishidan uzatiladi, ya’ni hisoblagich razryadlari ketma-
ket qayta ulanadi. Triggerning invers chiqishlari ishlatilmaydi, S-o
ʻrna-
tish kirishlarida esa mantiqiy 0 potensiali mavjud bo
ʻladi.
173
4.15-rasm. Ketma-ket uzatiluvchi ikki pog
ʻonali T-triggerli
uch razryadli jamlovchi hisoblagich sxemasi.
4.7-jadval Ayiruvchi hisoblagichning holatlar jadvali