73
Bo‘yovchi moddalar sifatida qo‘rg‘oshinli va ruxli oq emal, temir surigi va
boshqa materiallardan foydalaniladi. Qo‘rg‘oshin surugi metall sirtiga himoya
pardasini hosil qilib elektrokimyoviy korroziyaning rivojlanishini sekinlatadi.
Ruxli oq emal asosida tayyorlangan gruntovkadan
foydalanilganda metall
korroziyalanmaydi, chunki birinchi navbatta aktivroq bo‘lgan rux emiriladi.
Quritilganda grunt unchalik katta bo`lmagan qalinlikka (15—20mkm) ega
bo`ladi. YUzadagi yirik notekisliklarni bartaraf etish uchun shpatlyovka beriladi.
Umumiy shpatlyovka bo`yaladigan butun sirtni silliqlash maqsadida surtiladi.
Mahalliy shpatlyovkalashda tarkibida 75—80 foiz to`ldiruvchi (bo`r,
mikrokalsit, oxak va boshqalar) bo`lgan quyuq pasta (shpatlyovka)dan
foydalaniladi. Quriganda elastikligi yetarli bo`lmasligi, darzlar va yoriqlar paydo
bo`lishini e’tiborga olib bir marta surtishdagi qalinligi 0,5
mm dan ortmasligi
lozim. Ishlov berilgan shpatlyovka, u bo`lmaganda esa gruntovkalangan sirtga bir
necha qatlam bo`yoq beriladi. Bo`yoq qatlamlar soni, qatlamning tashqi ko`rinishi,
ekspluatasiya sharoiti va boshqa sharoitlarga asoslanib tanlab olinadi.
Bo`yoq
yuzaga grunt kabi shetka, purkagich,
shu jumladan elektrostatik
maydon, botirish, quyish va boshqa usullar bilan beriladi. Bo`yoqning
har bir
74
qatlami alohida quritiladi, tashqi qatlam qo`shimcha
ravishda jilvirlanadi,
jilolanadi, laklanadi.