32
II BOB.
KOMPYUTER TEXNOLOGIYALARI
4.Funksional tugmachalar
1. Alifbo-raqamli tugmachalar
3.Maxsus vazifani bajaruvchi
tugmachalar
6.Indikatorlar
2.Kursorni
boshqaruv
tugmachalari
5.Yordamchi
tugmachalar paneli
Bajargan vazifalariga ko‘ra klaviatura tugmachalarini 6 ta guruhga ajratish mumkin:
Klaviatura tashqi qurilma hisoblansa-da, foydalanuvchi bilan kompyuter o‘rtasida
muloqot
o‘rnatishga mo‘ljallangan asosiy qurilmalardan biri hisoblanadi.
1. Alifbo-raqamli tugmachalar lotin, kirill harflari yoki arab
raqamlari ko‘rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat.
Raqamlar: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9.
Belgilar: @ № ! $ & * + ( ) = / va h. k.
Lotin va kirill alifbosi harflari: q(й), w(ц), e(у), r(к), t(е), y(н) …
{PROBEL} — ikkita so‘z orasida joy qoldirish tugmachasi.
Eslab qoling!
Klaviaturalar
kompyuterga ulanishiga
ko‘ra simli va simsiz
turlarga bo‘linadi.
2. Kursorni boshqarish tugmachalari:
Home
(houm)
Kursorni satr
boshiga o‘tkazish
Kursorni
bir belgi
oldinga o‘tkazish
End
(end)
Kursorni satr oxiriga
o‘tkazish
Kursorni bir belgi
keyinga o‘tkazish
PgUp
(peydj ap)
Kursorni
avvalgi
sahifaga o‘tkazish
Kursorni
bir satr
yuqoriga o‘tkazish
Home
(peydj daun)
Kursorni keyingi
sahifaga o‘tkazish
Kursorni bir satr
pastga o‘tkazish
Eslab qoling!
Ishlatilish maqsadiga
ko‘ra:
– standart;
– multimedia va o‘yin;
– virtual klaviaturalar
mavjud.