55
flora dunyosini tashkil etadi. Materikning janubiy qismi antarktika florasi dunyosini
tashkil etad. Materikning janubiy qismi antarktika florasi dunyosiga kiradi. Janubiy
Amerika florasining eng muhim endemik oilalari anannosdoshlar nasturiyadoshlar
kannadoshlar kaktusdoshlar va boshqalardir. Janubiy
Amerika florasi insoniyatga
ko'plab qimmatbaho o'simliklar beradi. Bu madaniy o'simliklar faqat g'arbiy yarim
shardagina emas balki undan tashqarida ham tarqalgan.
Bulardan eng birinchisi
kartoshka bo'lib u qadimda dastlab Peru va Braziliya And tog'lari Chilida
shuningdek Chiloye orolidap ham yetishtirilgan. And tog'lari
pomidor loviya
qovoqning vatanidir janubiy Amerika shuningdek eng qimmat baho kauchukli
o'simlik geveyaning shokolad va Xind daraxtlari
maniok hamda butun yer
sharining tropik oblastlarida yetishtiriladigan boshqa ko'plab o'simliklar vatanidir.
Janubiy Amerika Afrikada uchraydigan deyarli barcha hil tuproq va o'simlik
qoplami tiplari bor. Janubiy Amerikaning o'simlik qoplamida tropik o'rmonlar
ayniqsa harakterlidir. Janubiy Amerikaning podzollashgan tuproqlaridagi
A.Gumbolt gileya deb atagan janubiy Amerikada esa
selvas deb ataladigan nam
tropik o'rmonlar ancha qismini egallaydi. Braziliyada qizil meterit tuproqlardagi
tipik savannalar «kompos» deyiladi. Braziliyaliklar karnaubani
hayot daraxti deb
bejie atashmagan kiatinga tagida jigar rang qizil tuproqlar xosil bo'ladi. Gran-Chako
tekisligida ayniqsa qirg'oqchil rayonlardagi jigar rang qizil tuproqlarda tikanli
butazorlar va siyrak o'rmonlar tarqalgan. Savanna va siyrak o'rmonlarida
qizil
terrali tuproqlari uchrasa dashtlarida esa unumdor qora tuproqlar uchraydi. Chala
cho'llar esa bo'z va qo'ng'ir tuproqlar tarqalgan.
Savol :
1. Materik organik dunyosiningo o'ziga xos tomonlari nimada ?
O'simlik dunyosining turli tuman rivojlanishda asosiysi nimahisoblanadi?
