• Tabiiy region va olkalari. Sharq. Amazonka
  • MAVZU: JANUBIY AMERIKA TABIIY GEOGRAFIK REGION VA




    Download 326,56 Kb.
    bet41/75
    Sana22.12.2023
    Hajmi326,56 Kb.
    #126532
    1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   75
    Bog'liq
    O\'zbekiston respublikasi oliy va o\'rta maxsus ta\'lim vazirligi t-fayllar.org

    MAVZU: JANUBIY AMERIKA TABIIY GEOGRAFIK REGION VA 
    O'LKALARI. SHARQIY TABIIY GEOGRAFIK REGIONI 
    REJA: 
    1.
    Materik tabiiy geografik region va o'lkalariga umumiy tavsif.
    2.
    Sharq tabiiy geografik o'lkasining joylashgan o'rni.
    3.
    O'lkalarning materik tabiatini rivojlanishidagi o'rni.
    Adabiyotlar:
    1.
    T.V.Vlasova «Materiklar tabiiy geografiyasi» Toshkent «O'qituvchi»
    nashriyoti 1983 y 164-189 betlar.
    2.
    T.V.Vlasova «Fizicheskaya geografiya materikov» Toshkent 1986 g.
    3.
    O.Mo'minov «Materiklar tabiiy geografiyasidan studentlarning mustaqil
    ishlar» Toshkent «O'qituvchi» nashriyoti 1977 yil.
    4.
    Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi o'quv atlasi.
    Tabiiy region va o'lkalari. Sharq. Amazonka 
    Shimoliy Amerikadagi kabi janubiy Amerikada ham tabiiy sharoitdagi eng
    katta farq sharqdan qadimgi platforma qism bilan materikning shimol va g'arbdagi
    yosh hamda murakkab tizimiga ega bo'lgan And tog'lari sistemasi o'rtasi
    mavjudligidir. Bu har bir qism ichida ularning kelib chiqish va tektonik
    tuzilishidagi tafoutlar sababli iqlim sharoitining kenglik bo'ylab o'zgarishi o'ziga hos
    nomoyon bo'ladi. Tog'li rayonlarda balandlik mintaqalari boshqacha tarkib topadi va
    organik dunyosining tarkibi hamda qiyofasi bir biridan farq qiladi. Ana shu
    tafavutlarga ko'ra materik 2 yirik qismga ajratiladi.
    Sharq sharq tabiiy geografik regioni asosiy platforma tuzilishiga ega bo'lib
    regionda tektonik hududi ancha ustunroq. Shimoliy subekvatorial va janubiy
    mo''tadil iqlim mintaqalari orollarini egallaydi bu regionda hududdiy tabiiy
    geografik farqlarining vujudga kelishida quyidagi omillar asosiy rol o'ynaydi.
    1.
    Platforma tuzilishi Relyef hususiyati
    2.
    Tabiat zonalligi.
    3.
    Materikning qiyofasi yangi ekvator atroflarining kengligi janubga borgan sari
    torayib borishi.
    4.
    Tinch okean tomonidan baland tizmalar bilan o'ralganligi Atlantika okeani
    tomonidan ancha hududning nisbatan ochiqligi.
    Amazoniya. Amazoniya o'lkasi tabiatining asosiy hususityai Relyef yassiligi
    uzoq vaqt kontinental rivojlangan hamda ekvatorga yaqinligi hisoblanadi. O'lka yer
    sharida issiq nam iqlimli tipik sernam tropik o'rmonlar o'sadigan va eng sersuv
    daryo tizimi rivojlangan o'lka hisoblanadi. O'lka chegarasi Braziliya va Gviana
    o'lkasi hamda Orinoko o'lkasi bilan bo'lgan chegara esa Guaveri daryo vodiysi
    orqali o'tadi. Yer yuzasida juda tekis va yassi bo'lib And etaklarida dengiz sathidan
    balandligi 100 metrdan oshmaydi. Bu hududda daryo meandra bo'lib oqadi.
    O'lkaning sharqiy qismi platforma asosi biroz ko'tarilgan bo'lib dengiz sathidan



    58
    200-250 m baland. Shuning uchun bu hududda daryo vodiylari tekislikni ancha o'yib


    turadi. O'lkaning o'rta va g'arbiy qismlari ekvatorial iqlim mintaqalarida joylashgan.
    Harorat yuqori + 24 + 270 nisbiy namlik ko'p. O'lkada sernam tropik o'rmonlar
    tarkibi asosan daryolarga nisbatan joylashgan o'rniga qarab 1 necha guruxga
    ajratilgan.
    1.
    Yiliga 1 necha marta suv bosadigan daryo vodiylaridagi o'rmonlar. «Igapo»
    2.
    Qisqa muddati suv bosadigan daryo vodiylaridagi o'rmonlar. «Varziya»
    3.
    Suv bosmaydigan o'rmonlar «Ete»

    Download 326,56 Kb.
    1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   75




    Download 326,56 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    MAVZU: JANUBIY AMERIKA TABIIY GEOGRAFIK REGION VA

    Download 326,56 Kb.