104
1969
yil oxirida boʻlib oʻtgan saylov-
larda
Jorj Pompidu respublika
prezidenti etib saylandi. Islohotlar boshlanib,
ijtimoiy-iqtisodiy hayotning davlat tomonidan
tartibga solinishi yum shadi, ijtimoiy qonunchilik
takomillashdi. AQSH bilan munosabatlar yaxshi-
landi.
1981-yilgi saylovlarda birinchi marta sotsialist
Fransua Mitteran Fransiya prezidenti etib say-
landi. Shu yili boʻlib oʻtgan parlament saylovlarida
ham Sotsialistik partiya juda katta yutuqqa erishdi.
Soʻl kuchlarning hamkorlikdagi dasturida koʻp-
chilik fransuzlar manfaatiga mos boʻlgan muhim
ijtimoiyiqtisodiy islohotlar koʻzda tutildi. Banklar
va sanoatning koʻplab sohalari
natsionalizatsiya
qilindi. Ammo inflyatsiyani toʻxtatishning iloji boʻl-
madi. Jamiyatda norozilik kuchaydi.
1986yilgi parlament saylovlarida oʻng kuchlar
gʻolib chiqdi. Ularning vakili
Jak Shirak bosh va-
zir lavozimini egalladi. F. Mitteran prezident boʻlib
qoldi. Ijtimoiy-iqtisodiy masalalar bilan hukumat
shugʻullandi.
1988-yilgi prezidentlik saylovlarida yana F. Mit-
teran gʻalaba qozondi. Shu yili navbatdan tashqari
oʻtkazilgan parlament saylovlarida sotsialistlar
gʻolib chiqib, yana besh yil hokimiyatni boshqardi.
Koʻplab yutuqlarga qaramasdan, 1960yillar oxirida
Beshinchi respublikada inqiroz boshlandi. Davlatning
qatʼiy tartibga solish siyosati fransuz jamiyatining koʻplab
qatlamlarining noroziligiga sabab bo‘ldi. 1968-yil mayda
Parij talabalarining namoyishi boshlandi. Namoyishning
shafqatsiz bostirilishi mehnatkashlarning ishtashlashlariga
ulanib ketdi.
Ozodlik uchun kurashning katta tajribasiga ega boʻlgan
fransuzlar – oʻz erkini hamma narsadan ustun qoʻyadigan
millat hatto De Golldek milliy qahramonning ham nufuzi ol-
dida boʻysunishni istamadi, uning avtoritar rejimini boshqa
qabul qila olmadi. De Goll isteʼfoga chiqishga majbur boʻldi.
