• Xalq komissarlari soveti
  • “harbiy kommunizm”
  • Shartli belgilar: taqrizchilar




    Download 13,23 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet45/150
    Sana17.11.2023
    Hajmi13,23 Mb.
    #100154
    1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   150
    Bog'liq
    Jahon tarixi 10 uzb 2022

    paydo boʻlishi
    FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
    1. Avtoritar diktatura mamlakatlari qanday sabablar tufayli vujudga kel­
    gan?
    2. Birinchi jahon urushiga qadar boʻlib oʻtgan dunyo ahamiyatiga molik 
    qanday urushlarni bilasiz?


    62
    XX 
    asrda modernizatsiya jarayonini 
    boshlagan koʻpchilik mamlakatlar-
    da yangi tipdagi siyosiy rejimlar shakl landi va 
    ular 
    totalitarizm nomini oldi. Bu mamlakatlar 
    jamiyat hayotida davlatning roli juda yuqoriligi, 
    jamiyatda yagona qadriyatlar tizimi, mafkura, 
    siyosiy dasturlar mavjudligi bilan ajralib turadi.
    XX asrda bir-biriga qarama-qarshi turgan 
    ikkita totalitar mafkuralar – 
    fashizm va bol­
    shevizm asosida totalitar davlatlar vujudga 
    keldi.
    1917-yili Fevral inqilobi natijasida Rossiyada monarxiya agʻdarildi, ammo 
    bu mamlakatda demokratik tartiblar oʻrnatilishiga olib kelmadi. 
    1917-yil 7-no­
    yabrda amalga oshirilgan davlat toʻntarishi natijasida sovet hokimiyati oʻrnatildi.
    V. Lenin boshchiligida bolsheviklar hukumati – Xalq komissarlari soveti tuzildi. 
    1917-yili bolsheviklar hokimiyatga kelishi bilan boshlangan fuqarolar urushi 
    1922­yilgacha davom etdi va unda 1 milliongacha kishi halok boʻldi. Turkistonda 
    sovetlarga qarshi qurolli kurash 1930­yillarning oʻrtalarigacha davom etdi. Fuqarolar 
    urushi davrida Antanta davlatlarining Rossiyaga qarshi bosqinchilik harakatlari ham 
    boʻlib o‘tdi, u chet el intervensiyasi nomini oldi.
    1918–1922-yillari Sovetlar respublikasida iqtisodni boshqarishning harbiy usuli – 
    “harbiy kommunizm” siyosati oʻrnatildi. U fuqarolar urushida gʻalaba qozonish 
    uchun mamlakatdagi barcha resurslarni safarbar qilishning favqulodda tizimi edi.
    Bu davrda amalga oshirilgan muhim tadbirlardan biri 

    Download 13,23 Mb.
    1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   150




    Download 13,23 Mb.
    Pdf ko'rish