• 5. Bir guruh marshrutda yuk tashuvchi transport vositalari ishini xisoblash
  • Qayta tayyorlash va ularni malakasini oshirish instituti




    Download 6,3 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet260/416
    Sana19.12.2023
    Hajmi6,3 Mb.
    #123984
    1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   416
    Bog'liq
    Avtomobil transportlarida yuklarni tashish NiDiSYm

    4. Xalkasimon marshrutda 
    Xalqasimon marshrugda yuk tashuvchi avtomobil ishini hisoblashda (rasm) 
    quyidagi birlamchi ko‘rsatkichlardan foydalanamyu. Qatnov masofalari oralig‘i 
    l
    yu.k
    ab
    = 10 km, l
    6k
    bv
    = 4 km, l
    yu.k
    vg
    = 14 km, l
    yu.k
    gd
    = 12 km, l
    yu.k
    da
    = 6 km . Nolinchi 
    qatnov masofasi l
    o
    = b km. Avtmobilning ish vaqti t
    ish
    =16soat. Qatnovni ab bo‘lagida 
    tashiluvchi 1-klass yuk (

    ab
    = 1,0) hajmi 200.000t, vg bo‘lagida 2-klass yuk (

    vg
    = 0,8) 
    hajmi 160.000 t va gd bo‘lagida 3 klass yuk (

    gd
    = 0,6) hajmi 120.000t. Tashish 
    muddati 
    K
    e
    =360 kun. Yuk tashishda zil-130-66 avtomobillaridan foydalaniladi. Yuk 
    ortish vaqti t
    o
    =0,5 soat, tushirish vaqti t
    1
    =0,3 soat. 
    Qatnov yo‘l sharoitlari ayrim yo‘l bo‘laklarida bir xil emasligi uchun, harakat 
    tezliklari quyidagicha: yo‘lning ab va vd bo‘laklarida v
    t
    = 20 km/soat, bv va vg 
    bo‘laklarida v
    t
    = 22 km/soat va da bo‘laklarida va nolinchi qatnovda v 
    t
    = 20 km/soat
    Hisoblash tartibi: 
    1. Avtomobshshing marshrutda ishlash vaqtini topamiz 
    ;
    4
    ,
    15
    6
    ,
    0
    16
    20
    6
    6
    16
    1
    0
    1
    0
    соат
    V
    l
    l
    Т
    Т
    T
    ИШ
    М









    Avtomobilning marshrutda to‘liq bir aylanishida harakat va ortish-tushirish 
    operatsiyasidagi vaqtlarining jami: 
     



    соат
    t
    t
    t
    т
    о
    х
    айл
    ,
    jumladan 
    ;
    04
    ,
    2
    20
    6
    24
    12
    22
    14
    22
    4
    24
    10
    соат
    V
    l
    V
    l
    V
    l
    V
    l
    V
    l
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    ДА
    T
    ДА
    юк
    ГД
    T
    ГД
    юк
    ВГ
    T
    ВГ
    юк
    БВ
    T
    БВ
    юк
    АБ
    T
    АБ
    юк
    ДА
    х
    ГД
    х
    ВГ
    х
    БВ
    х
    АБ
    х
    x

















    ;
    4
    ,
    2
    3
    ,
    0
    5
    ,
    0
    3
    ,
    0
    5
    ,
    0
    3
    ,
    0
    5
    ,
    0
    соат
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    Д
    Т
    Г
    О
    Г
    Т
    В
    О
    Б
    Т
    А
    О
    Т
    О















    Unda t
    ayl
    summar vaqti 
    .
    44
    ,
    4
    4
    ,
    2
    04
    ,
    2
    соат
    t
    айл





    495
    2. Avtomobilning marshrutdagi bir kunlik aylanishlari soni t
    m
    15.4
    4
    ,
    3
    44
    ,
    4
    4
    ,
    15



    айл
    M
    айл
    t
    T
    Z
    Aylanishlar sonini 3 butunga keltirib, sarflanish vaqtlarini qayta hisoblaymiz: 
    Marshrutdagi vaqt 
    соат
    t
    Z
    Т
    айл
    айл
    М
    32
    ,
    13
    44
    ,
    4
    0
    ,
    3
    1
    1





    Ishdan bo‘lish vaqti 
    .
    92
    ,
    13
    6
    ,
    0
    32
    ,
    13
    0
    1
    соат
    t
    Т
    Т
    М
    ИШ





    3. 
    Avtomobilning 
    bir 
    kunlik 
    unumdorligini 
    hisoblaymiz 
    tonnadagisi 
    ;
    36
    2
    8
    )
    8
    ,
    0
    0
    ,
    1
    (
    5
    2
    )
    (
    2
    )
    (
    1
    1
    т
    Z
    Y
    Y
    q
    Z
    Y
    q
    Y
    q
    Q
    айл
    ИЗ
    ЗИ
    H
    к
    ИЗ
    H
    ЗИ
    H
    K










    Tonna-kilometrdagisi 
    ТКМ
    Z
    l
    Y
    l
    Y
    l
    Y
    q
    Z
    l
    Y
    q
    l
    Y
    q
    l
    Y
    q
    Р
    айл
    ГД
    юк
    ГД
    ВГ
    юк
    ВГ
    АБ
    юк
    АБ
    H
    айл
    ГД
    юк
    ГД
    H
    ВГ
    юк
    ВГ
    H
    АБ
    юк
    АБ
    H
    K
    426
    3
    )
    12
    6
    ,
    0
    14
    8
    ,
    0
    10
    1
    (
    5
    )
    (
    )
    (
    1
    1

















    Yuklarni tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni 
    .
    37
    36
    360
    120000
    160000
    200000









    т
    т
    т
    т
    Q
    К
    Q
    Q
    Q
    А
    к
    э
    ГД
    БВ
    АБ
    Э
    4.avtomobilning bir kunlik umumiy qatnov masofasi. 
    .
    144
    6
    )
    6
    6
    (
    3
    )
    6
    4
    12
    14
    10
    (
    )
    (
    0
    1
    0
    1
    км
    l
    l
    Z
    l
    l
    l
    l
    l
    l
    l
    Z
    L
    L
    бк
    айл
    ДА
    бк
    ГД
    юк
    ВГ
    юк
    БВ
    бк
    АБ
    юк
    бк
    айл
    айл
    сут























    Yo‘ldan foydalanish koeffitsienti 
    .
    75
    ,
    0
    144
    3
    )
    12
    14
    10
    (
    )
    (













    сут
    айл
    ГД
    юк
    ВГ
    юк
    АБ
    юк
    сут
    айл
    юкайл
    L
    Z
    l
    l
    l
    L
    Z
    l

    5. Bir guruh marshrutda yuk tashuvchi transport vositalari ishini xisoblash 
    Bir guruh marshrutlarda (rasm) yuk tashuvchi avtomobillar ishini hisoblashda 
    10 jadvalda keltirilgan birlamchi ko‘rsatkichlardan foydalanamiz. 
    Mar 
    Shrut 
    tarti 
    Bi 
    Qaer 
    Dan 
    Yuk 
    Olina 
    Di 
    Qaer 
    Ga va 
    Kimga 
    Yuk 
    Kelti 
    Riladi 
    Yuk 
    Xajmi 
    Ming 


    st
    L
    o
    L
    y
    uk
    L
    b
    k
    T
    ish
    T
    o
    T
    t
    V
    t
    Avto 
    Mobi

    mark
    asi 


    496
    5. 
    Bir gurux marshrutlarda ishlovchi avtomobillar ishiii xisoblash 
    birlamchi 
    Har bir marshrutda ishlovchi avtomobillar ishini aloxida hisoblaymiz va buning 
    uchun barcha marshrutlarni ajratib olamiz: orqaga bo‘sh qatnovchi ab mayatnikli 
    marshrut, xalqasimon vgdejv marshrut va ikki tomonlamali yuk tashiluvchi ziz 
    marshruti.
    Tashish muddati k
    e
    =20 kun 
    Har bir alohida marshrut uchun xisoblarni alohida bajaramiz. 
    Orqasiga bo‘sh qatnovchi ab marshruti (rasm) 1. 1.avtomobilning marshrutda 
    ishlash vaqti: 
    .
    67
    ,
    11
    33
    ,
    0
    12
    24
    8
    12
    0
    соат
    t
    Т
    Т
    ИШ
    М







    Ayni marshrutdagi yo‘ldan foydalanish koeffitsienti

    m
    = 0,5 ga teng 
    2. Avtomobilning kun davomida yukli qatnovlarini sonini aniqlaymiz: 
    .
    3
    ,
    10
    7
    ,
    0
    24
    5
    ,
    0
    10
    24
    5
    ,
    0
    67
    ,
    11










    T
    O
    T
    M
    юк
    T
    M
    M
    K
    t
    V
    l
    V
    T
    Z







    Qum 
    30 

    1.




    10 


    10 
    12 

    0.2 

    24 
    24 
    Maz 
    503 











    Tarali 
    yuk 

    Tarali 
    yuk 
    -“- 
    20 

    16 
    12 

    1.


    0.

    0.


    12 




    16 

    12 
    14 






    14 




    0.4 

    0.4 
    0.4 
    -
    0.


    0.

    0.


    20 
    24 
    24 
    22 
    24 
    Gaz5






    Yig‘il 
    Ma 
    yuk 
    20 
    20 
    1.

    0.



    15 
    15 


    12 

    0.5 
    0.5 
    0.

    0.

    25 
    25 
    Zil 
    130 


    497
    Avtomobillar sonini 10 butunga keltirib, sarflanuvchi vaqtlarni kayta 
    hisoblaymiz. 
    Marshrutdagivakt 
    .
    33
    ,
    11
    24
    5
    ,
    0
    )
    3
    ,
    0
    24
    5
    ,
    0
    10
    (
    10
    )
    (
    1
    1
    соат
    V
    t
    V
    l
    Z
    Т
    T
    M
    T
    O
    T
    M
    юк
    е
    М











    Ishdagi vaqt 
    .
    66
    ,
    11
    33
    ,
    0
    33
    ,
    11
    0
    1
    соат
    t
    Т
    Т
    М
    ИШ





    3. Avtomobilning 
    bir 
    kunlik 
    unumdorligini 
    hisoblaymiz 
    tonnadagisi 
    ;
    70
    0
    ,
    10
    0
    ,
    1
    7
    1
    т
    Z
    Y
    q
    Q
    юк
    CT
    H
    K







    Tonna-kilometrdagisi 
    ТКМ
    l
    Q
    Р
    к
    ю
    к
    к
    700
    10
    70
    .





    4.Yuklarni tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni 
    .
    14
    70
    30
    30000





    т
    Q
    К
    Q
    А
    к
    э
    режа
    Э
    5. 
    Yuk tashish chizmasiga ko‘ra avtomobilning bir kunlik umumiy qatnov 
    masofasi quyidagicha bo‘ladi 
    .
    198
    10
    8
    5
    ,
    0
    10
    10
    )
    (
    11
    0
    1
    0
    1
    км
    l
    l
    l
    Z
    l
    L
    бк
    M
    к
    юк
    сут











    Yo‘ldan foydalanish koeffitsienti 
    .
    505
    ,
    0
    198
    10
    10






    сут
    к
    юк
    L
    Z
    l

    Vgdejv marshrut (rasm) uchun. Chizma ko‘rinishiga ko‘ra marshrut xalqasimon 
    bo‘lib, unda gd va ej yo‘l bo‘lagida avtomobil bo‘sh (ya’ni yuksiz) qatnaydi. 
    Halqasimon marshrutda ishlovchi avtomobil ishini hisoblashda marshrut 
    bo‘yicha aylanish vaktidan foydalaniladi, mayatnikli marshrutda esa qatnovlar 
    vaqtidan foydadaniladi. 
    1. Avtomobilni marshrutda ishlash vaqti
    .
    5
    ,
    13
    5
    ,
    0
    14
    24
    12
    14
    0
    соат
    t
    Т
    Т
    ИШ
    М







    2.avtomobilning marshrutdagi bir aylanish vaqti: 


    498
    .
    36
    ,
    4
    25
    ,
    0
    2
    ,
    0
    64
    ,
    0
    3
    ,
    0
    3
    ,
    0
    5
    ,
    0
    4
    ,
    0
    4
    ,
    0
    3
    ,
    0
    67
    ,
    0
    4
    ,
    0
    24
    6
    2
    ,
    0
    22
    14
    3
    ,
    0
    3
    ,
    0
    24
    12
    4
    ,
    0
    20
    8
    3
    ,
    0
    24
    16
    4
    ,
    0
    0
    0
    0
    0
    соат
    V
    l
    t
    V
    l
    t
    t
    V
    l
    t
    V
    l
    t
    V
    l
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    t
    ЖВ
    Т
    ЖВ
    бк
    Ж
    Т
    ЕЖ
    Т
    ЕЖ
    юк
    Е
    Е
    Т
    Е
    Д
    Т
    Е
    Д
    юк
    Д
    Д
    Г
    Т
    Д
    Г
    бк
    Г
    Т
    Г
    В
    Т
    Г
    В
    юк
    В
    ЖВ
    х
    Ж
    Т
    Ж
    Е
    х
    Е
    о
    Е
    Т
    Е
    Д
    х
    Д
    о
    Д
    Г
    х
    Г
    Т
    ВГ
    х
    В
    айл
















































    3. Avtomobilning marshutdagi bir kunlik aylanishlar sonini aniqlaymiz: 
    1
    ,
    3
    36
    ,
    4
    5
    ,
    13



    айл
    M
    айл
    t
    T
    Z
    4. Aylanishlar sonini 3 butunga keltirib, sarflanish vaqtlarini qayta hisoblaymiz. 
    Marshrutdagi vaqt 
    соат
    t
    Z
    Т
    айл
    айл
    М
    08
    ,
    13
    36
    ,
    4
    0
    ,
    3
    1
    1





    Ishdagi vaqt 
    .
    58
    ,
    13
    5
    ,
    0
    08
    ,
    13
    0
    1
    1
    соат
    t
    Т
    Т
    М
    Н





    5. Avtomobilning bir kunlik ish unumdorligini topamiz: tonnadagisi 
    ;
    8
    ,
    28
    0
    ,
    3
    )
    6
    ,
    0
    8
    ,
    0
    0
    ,
    1
    (
    0
    ,
    4
    )
    (
    1
    т
    Z
    Y
    Y
    Y
    q
    Q
    айл
    ЕЖ
    ДЕ
    ВГ
    H
    K










    Tonna-kilometrdagasi 
    8
    ,
    28
    0
    ,
    3
    )
    6
    ,
    0
    8
    ,
    0
    0
    ,
    1
    (
    0
    ,
    4
    )
    (
    1










    айл
    ЕЖ
    ДЕ
    ВГ
    H
    K
    Z
    Y
    Y
    Y
    q
    Q
    tkm 
    6. Rejadagya yuklarni tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni 
    .
    к
    э
    ЕЖ
    ДЕ
    ВГ
    Э
    Q
    К
    Q
    Q
    Q
    А




    Marshrut bo‘ylab tashiluvchi yuklar har xil klassli bo‘lgani uchun, ularni 
    keltirish koeffitsienti orqali bir klassga keltirish zarur. Barcha yuklarni 1 klassga 
    keltirish ancha engalik beradi. 
    .
    Y
    x
    x
    келт
    Q
    Q

    Bunda 
    q
    x
    - ayni klass yuk hajmi, t 
    Y
    x
    - ayni klass yuk uchun yuk ko‘tarish qobiliyatidan foydalanish koeffitsienti. 
    Yukoridaaytilganga ko‘ra marshrutning de bo‘lagidagi keltirilgan yuk hajmi: 
    000
    .
    20
    8
    ,
    0
    000
    .
    16
    Y
    ДЕ



    ДЕ
    ДЕ
    кел т
    Q
    Q

    Ej bo‘lakdagi keltirilgan yuk xajmi 


    499
    000
    .
    20
    6
    ,
    0
    000
    .
    12
    Y
    ДЕ



    ДЕ
    ДЕ
    кел т
    Q
    Q

    Yuqorida aytilganga ko‘ra marshrutda tashiluvchi yuklarni barchasini bir klassli 
    yuklarga keltirildi va bu hajmdagi yuklarni tashishlik uchun zarur avtomobillar soni 
    aniqlanishi kerak. Agar marshrutni biror bo‘lagidagi tashiluvchi yuklar hajmi boshqa 
    marshrut bo‘lagidagi yuk qajmidan ko‘p (yoki kam) bo‘lsa, ayni bo‘lakdagi farq 
    uchun qo‘shimcha mayatnikli marshrut tuziladi. 
    Agar marshrutning de bo‘lagidagi 2 klassli yuk xajmi 18.000 t bo‘lsa, uning 
    16.000 t nasi tashish halqasimon marshrutga kirgaziladi. 2000 t yuk uchun esa 
    alohodi mayatnikli marshrut tuzilishi lozim bo‘ladi. 
    Bizning yuqorida keltirilgan misolimiz uchun yuklarni tashish uchun zarur 
    bo‘lgan avtomobillar soni. 
    .
    55
    8
    ,
    28
    30
    12000
    16000
    20000





    т
    т
    т
    т
    А
    Э
    ga teng ekan 
    7. Avtomobilning bir kunlik bosib o‘tgan masofasi 
    .
    174
    6
    )
    6
    6
    (
    0
    ,
    3
    )
    6
    14
    12
    8
    16
    (
    )
    (
    11
    0
    1
    0
    1
    км
    l
    l
    l
    Z
    l
    L
    бк
    айл
    айл
    сут















    8. 
    Avtmobiliing yo‘ldan foydalanish koeffitsienti 
    725
    ,
    0
    174
    3
    )
    14
    12
    16
    (
    )
    (
    1
    1










    сут
    айл
    ЕЖ
    юк
    ДЕ
    юк
    ВГ
    юк
    сут
    айл
    айл
    юк
    L
    Z
    l
    l
    l
    L
    Z
    l

    Orqasiga ham yukli qatnovchi ziz mayatnikli marshruti uchun 
    1. 
    Avtomobilni marshrutdagi ish vaktini aniqlaymiz: 
    .
    8
    ,
    11
    2
    ,
    0
    12
    25
    5
    12
    0
    соат
    t
    Т
    Т
    ИШ
    М







    2. 
    Kun davomida bir avtomobilning qatnov sonini hisoblaymiz 
    4
    ,
    8
    8
    ,
    0
    25
    0
    ,
    1
    15
    25
    0
    ,
    1
    8
    ,
    11







    к
    Z
    Qatnov sonini 8 butunga keltirib, ish bajarish vaqtlarini qayta hisoblaymyz . 
    Agar qatnovlar soni tok 9 butunga keltirsak, ish kunining so‘ngtida avtomobil 
    marshrutining i nuqtasida bo‘lib, nolinchi qatnov masofasini ko‘payishiga olib 
    kelardi. Shuning uchun misolimizda juft son 8 keltirdik. 
    3. 
    Avtomobilning ish vaqtlarini qayta hisoblaymiz 
    Marshrutdagi vaqt 
    ;
    2
    ,
    11
    25
    0
    ,
    1
    )
    8
    ,
    0
    25
    0
    ,
    1
    15
    (
    8
    1
    соат
    Т
    М






    Ish vaqti 
    .
    4
    ,
    11
    2
    ,
    0
    2
    ,
    11
    0
    1
    1
    соат
    t
    Т
    Т
    М
    ИШ





    4. Bpraigomooilning kunlik unumdorligi: tonnadagisini 


    500
    ;
    36
    2
    8
    )
    8
    ,
    0
    0
    ,
    1
    (
    5
    2
    )
    (
    2
    )
    (
    1
    1
    т
    Z
    Y
    Y
    q
    Z
    Y
    q
    Y
    q
    Q
    айл
    ИЗ
    ЗИ
    H
    к
    ИЗ
    H
    ЗИ
    H
    K










    tonna-
    kilometrdagasi 
    .
    540
    15
    36
    ткм
    т
    l
    Q
    Р
    юк
    K
    K





    4.rejadagiyuklarni tashishga zarur bo‘lgan avtomobillar soni 
    .
    к
    к
    ИЗ
    ЗИ
    Э
    Q
    К
    Q
    Q
    А



    Marshrutda 2 xil klassli yuk tashilishini hisobga olib, unda 2- klassli yukni 1 
    klassga keltiramiz 
    .
    25000
    8
    ,
    0
    20000
    т
    Q
    кел т


    Aniqlangan miqdorga ko‘ra tashishning to‘g‘ri yo‘nalish bilan orqaga 
    qatnovidagi yuk miqdorlari ekvivalent emas ekan. Shuning uchun bu erda 2 ta 
    mustaqil marshrut tuziladi: zi marshrutida to‘g‘ri yo‘nayaishda 20.000 t 1 klassli yuk 
    bo‘lgani uchuya, orqa iz yo‘nalishda 20.000t0,8=16000 t 2 klassli yuk tashiladi. Iz 
    yo‘nalishdaga qolgan 4.000 t 2 klassli yuk tashishga ko‘shimcha mayatnikli mustaqil 
    marshrut bo‘yicha yuk tashiladi. Bunda orqaga qatnov bo‘sh bo‘ladi. 
    Aytilganga ko‘ra birinchi marshrutda (ziz) yuk tashish uchun zarur avtomobillar 
    soni 
    .
    33
    36
    30
    16000
    20000




    т
    т
    А
    Э
    6. 
    Bir avtomobilning kunlik bosib o‘tgan masofasi birinchi marshrut 
    bo‘yicha 
    .
    125
    5
    8
    15
    0
    1
    км
    l
    Z
    l
    L
    айл
    юк
    сут







    7. Avtomobilning kunlik yo‘ldan foydalanish koeffitsienti 
    .
    96
    ,
    0
    125
    15
    8
    1




    сут
    к
    юк
    L
    Z
    l

    Ko‘shimcha iz yo‘nalish marshrutidagi 4.000 t yuk tashish uchun hisobni davom 
    etamiz. 
    1. Avtomobilning marshrutdagi ish vaqti 
    .
    2
    ,
    11
    8
    ,
    0
    12
    25
    15
    5
    12
    0
    соат
    t
    Т
    Т
    ИШ
    М








    2. Kun davomida bir avtomobilning qatnov sonini hisoblaymiz 
    6
    ,
    5
    8
    ,
    0
    25
    5
    ,
    0
    15
    25
    5
    ,
    0
    2
    ,
    11







    к
    Z
    Qatnovlarsonini 6 butunga keltirib avtomobil ish vaqtini qayta hisoblaymiz 


    501
    Marshrutdagisi 
    ;
    12
    25
    5
    ,
    0
    )
    8
    ,
    0
    25
    5
    ,
    0
    15
    (
    6
    1
    соат
    Т
    М





    Ishdagisi 
    .
    8
    ,
    12
    8
    ,
    0
    12
    0
    1
    1
    соат
    t
    Т
    Т
    М
    иш





    3. 
    Avtomobilning kunlik tonnadagi unumdorligi 
    .
    24
    6
    8
    ,
    0
    5
    т
    Q
    K




    4. 
    Yuklar tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni 
    .
    6
    24
    30
    4000





    к
    к
    кушим ча
    Э
    Q
    К
    Q
    А
    5. 
    Avtomobilning bir kunlik qatnov masofasi 
    .
    200
    )
    15
    5
    (
    5
    ,
    0
    6
    15
    0
    км
    L





    6. 
    Kun davomida avtomobilning yo‘ldan foydalanish koeffitsienti 
    .
    45
    ,
    0
    200
    6
    15




    ga teng ekan. 

    Download 6,3 Mb.
    1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   416




    Download 6,3 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Qayta tayyorlash va ularni malakasini oshirish instituti

    Download 6,3 Mb.
    Pdf ko'rish