275
Qurilmalarni bir-biriga ulanish turiga ko
ʻra
: magistral (9.7 – a
rasm), radial (9.7 – b rasm), zanjirli (9.7 – v rasm) va kombinatsiyali
interfeyslar.
a) b) c)
9.7-rasm.
PQlarni ulanish turlari.
Magistral interfeyslarda
barcha PQlar uchun kollektiv
liniyalar
ishlatiladi (vaqt boʻyicha ajratilgan).
Radial interfeyslarda
har PQ uchun alohida individual liniyalar
qoʻlaniladi. Ular orqali faqat shu PQ va markaziy qurilma (MQ) ulanadi.
Boshqaruv va kommutatsiya yuzasidan barcha amallar MQ zimmasiga
yuklanadi. Shuning uchun MQ tarkibiga har bir PQ uchun maxsus
interfeys bloklari kiradi. Bunday interfeys bloki ma’lumotlarni bufer
registri, adres registri
va PQlarni tayyorligini ko
ʻrsatuvchi registrlardan
tashkil topadi.
Zanjirli interfeyslarda
ma’lumotlarni va adresni uzatish barcha
PQlar orqali ketma-ket amalga oshiriladi. Bu esa
adresatsiya jarayonini
sekinlatadi.
Kombinatsiyali interfeyslar
odatda, barcha liniyalar uchun
magistral tuzilmaga ega. Barcha PQlardan ketma-ket o
ʻtuvchi soʻrov
liniyasidan tashqari.
Ma’lumotni uzatish turiga ko
ʻra
interfeyslar parallel va ketma-
ketli, asinxron va sinxron turlarga bo
ʻlinadi.
Parallel interfeyslarda
ma’lumot ko
ʻp simli liniya orqali uzatiladi.
Bunday interfeysning tezkorligi apparaturani
murakkablashtirish
hisobiga erishiladi.
Ketma-ketli interfeysda
ma’lumot ikki yo
ʻnalishli liniyadan
ketma-ket uzatiladi. Odatda, ketma-ketli interfeys uzoqda joylashgan
PQlarini
ulashda qo
ʻllaniladi.