271
Ma’lumot-o
ʻlchov komplekslarining raqamli tizimlari
turli
ma’lumotlarni (ma’lumotnoma, tajriba tadqiqod natijalari, loyiha
hujjatlari, oʻquv dasturlari, hizmat xatlari, maqolalar va h.k.) toʻplash,
oʻzgartirish va saqlashni amalga oshiradi.
U yoki bu MPMdan foydalangan holda tuzilgan maxsus ma’lumot
yoki boshqaruv tizimi
mikroprotsessorli tizim
(MP-tizim) deb ataladi.
MP-tizimning vazifasiga
bogʻliq boʻlmagan holda uni tizimning
markaziy qismi – yadro va tashqi muhit bilan aloqa qilish uchun kerak
boʻladigan qurilmalar majmui deb qarash mumkin. Tizim yadrosi MP
(ma’lumotlarni qayta
ishlash qurilmasi) va OXQsini oʻz ichiga oladi.
Tizim yadrosining tashqi muhit bilan bevosita aloqasi periferiya
qurilmalari (PQ) orqali amalga oshiriladi. MP-tizim yadrosi va PQlar
oʻrtasida ma’lumot almashinishini tashkil etish ma’lumot
kirish-chiqish
tizimiga
(KCHT) yuklatiladi.
Ma’lumotlarni turli shakllarda tasvirlash turli PQlarni ishlab
chiharishga olib keldi. Bunda juda kam hollarda PQni loyihalashtirishda
ma’lum MPMga ulan
ish moʻljalga olinadi. Bu PQ nomenklaturasi va
ular bajar
adigan amallarning sifatiga bogʻliq. Lekin MPM turlari tez
yangilanib bormoqda. Ikki tashkil etuvchilarning rivojlanishi bir-biriga
bogʻliq boʻlmagan holda amalga oshmoqda, chunki PQlarning MP-tizim
bilan bogʻlanishi uchun maxsus boshqaruvchi qurilmalar – kontroller
qoʻllaniladi. U holda, yangi PQlarni ulash uchun faqat yangi kontroller
ishlab chiqish
va tayyorlash talab etiladi. Koʻrinib turibdi-ki, har bir PQ
uchun maxsus kontrollerlar ishlab chiqish MPM va PQ loyihachilarini
ham, foydalanuvchilarni ham qoniqtirmas edi. Shuning uchun kontroller
va PQlar oʻrtasida almashinuvchi