Hozirgi kunda xilma-xil zamonaviy kompyuterlar insonga xolis xizmat qilmoqda.
Ularning tashqi ko‘rinishlari ham turlicha. Lekin kompyuterlarni tashkil etuvchi
qurilmalar (ya’ni apparatli ta’minoti) bilan yaqindan tanishsak, turli turkumdagi
mashinalardagi qurilmalarda o‘xshashlik borligini ko‘ramiz. Har qanday kompyu-
terning apparatli ta’minoti
asosiy
va
qo‘shimcha
qurilmalardan tashkil topgan.
Asosiy qurilmalar kompyuter ishlashini ta’minlasa, qo‘shimcha qurilmalar
kompyuterdan foydalanishda qulayliklar va qo’shimcha imkoniyatlar beradi.
Kompyuterning asosiy qurilmalariga sistema bloki, monitor va klaviatura kiradi.
Qo‘shimcha qurilmalarga sichqoncha manipulyatori, printer, plotter, skaner,
modem, web-kamera va boshqalar misol bo‘ladi.
Sistema bloki, asosan, g’ilof, asosiy plata (ona plata yoki sistema platasi),
protsessor, xotira qurilmalari va mikrosxemalar, quvvat blokidan iborat.
Asosiy plata
yaxlit asosga yig’ilgan elektron sxemalar bo’lib, unga ba’zi
qurilmalar axborot almashish sistema magistrali –
shina
lar (simlarining o‘ramlari)
yordamida bog’lanadi. Shinalar kompyuter-ning hamma qurilmalariga parallel
holda
ulanadi.
Kompyuter
ishida
uch
xil
shina
xizmat
ko‘rsatadi:
