O ‘ zbekiston respublikasi oliy va o ‘ rta maxsus ta ’ lim vazirligi toshkent – 202

O‘quv mashg‘ulotining texnologik xaritasi
 
 
 
Faoliyat 
bosqichlari: 
Faoliyat mazmuni 
Ta’lim beruvchi 
Ta’lim oluvchi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Kirish bosqichi 
(5 daqiqa).
1.1. 
Salomlashadi, 
davomatni
aniqlaydi.
1.2. Mavzuning nomi, maqsadi va rejasi 
bilan tanishtiradi.
1.3.
O’quv mashg’ulotida o’quv ishlarini 
baholash mezonlari bilan tanishtiradi.
Salomlashadilar 
Tanishadilar. 
Diqqat qiladilar. 
Savollar 
beradilar. 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Asosiy 
bosqich 
(65 daqiqa). 
2.1.Tayanch 
bilimlar 
bo’yicha 
o
‘quvchilarning ishlarini kuzatib turadi. 
2.2. O‘quvchilarga “Aqliy hujum” 
usulidan 
foydalanib 
“
BOLALAR 
SHIMINI POCHA QISMIGA ISHLOV 
BERISH 
haqida so’zlab bering?” savoli
bilan murojaat qiladi. Reja asosida
ma’ruza qiladi. 
2.3. O‘quvchilarni guruhlarga tayanch
bilimlardan foydalangan holda bajarish
uchun topshiriq varaqalarini tarqatadi.
2.4. Guruhlarda ishlash qoidasini
eslatadi, yo’naltiradi, tushuntiradi.
2.5.Olingan 
bilimlarni 
aniqlash
maqsadida tezkor-
so’rov o’tkazadi. 
Berilgan
topshiriq ustida 
ishlaydilar. 
Javob beradilar. 
Tinglaydilar, 
yozib oladilar. 
Guruhga
bo’linadi. 
Diqqat qiladilar. 
Topshiriqni
bajaradilar. 
Savollarga javob 
beradilar. 
 
 
 
III. Yakuniy 
bosqich
(10 daqiqa) 
3.1. Mavzuni umumlashtiradi, umumiy 
xulosalar 
qiladi, 
yakun 
yasaydi, 
savollarga javob beradi. 
3.2. O‘quvchilar ishini baholaydi, o’quv
mashg’ulotining maqsadga erishish
darajasini tahlil qiladi. 
3.3 Mustaqil ish uchun vazifa beradi. 
Mavzuga doir savollarga javob yozish 
uchun turli xil tarqatmalar tarqatilib 
yuboriladi. 
Diqqat qiladilar. 
Savol beradilar. 
Vazifani yozib 
oladilar. 
 
 
 
 
Fan o‘qituvchisi: M.Raysaliyeva 

MAVZU: BOLALAR SHIMINI POCHA QISMIGA ISHLOV BERISH.
Reja: 
1-Manjetli va manjetsiz bolalar shimining pochasiga ishlov berish. 
2-Oxirgi NNI berish va pardozlash 
Tayanch iboralar: manjetli, manjetsiz, bukish haqqi, chok haqqi 
Shim pochasi odatda manjetli va manjetsiz bo’ladi. Jun gazlamadan tikiladigan 
shimning manjetsiz pochasini tikish uchun oldin andoza qo’yib bukiladigan chiziqlari 
belgilanadi. Pochasining ziyi titilib ketmasligi uchun bir yoq ziyi bo’rttirilgan tasma 
shimning o’ngiga bir aylantirib 4E8-2 «Minerva» yoki 72314-101 «Minerva»
firmasining (Chexoslavakiya) qo’sh ignali mashinasida bostirib tikiladi. Tasmaning 
bo’rtma ziyi pochaning burish chizig’idan yuqoriroq chiqib turishi kerak. Pochaning 
qirqimi oldin 51-A 208-Akl maxsus mashinalaridan yo’rmalab olinadi, chok 
belgilangan chiziq bo’ylab bukib, yashirin baxyali 285 kl mashinasida tikib qo’yiladi.
Shim pochasi manjetli bo’lsa, 
shim pochasi belgi chiziq bo’ylab bukiladi. Pocha 
qirqimi ustiga undan 0,2 sm chiqarib tasma maxsus qo’sh ignali mashinalarida bostirib 
tikiladi. 72314-101 kl mashinalarida bostirib tikiladi. Manjet shim o’ng tomoniga 
qaytarilib maxsus moslamada dazmollanib, yon va odim choklari ustiga to’g’ri kelgan 
joylari maxsus 220 kl mashinasida puxtalab qo’yiladi. Ip gazlamadan tikiladigan 
shimlarning pochasiga tasma qo’yilmaydi, balki universal mashinada yopiq qirqimli 
buklama chok bilan tikiladi.
Shim pochasini tikish uchun shimning o’ng bo’lagi chap bo’lagi ustiga ularning 
odim va yon choklarini to’g’ri keltirib, taqilma bilan tugma joy ziylari shuningdek, 
shim belbog’ining yuqori ziyi va shim o’rta choki to’g’rilanib, qo’yiladi. Andoza 
qo’yib pochaning qirqiladigan va bukish chiziqlarining odim choklari va yon choklari 
tomonidan belgilanadi. Pochalarning cheti belgilangan chiziq bo’ylab qaychida, 
maxsus apparatda yoki mexanik pichoqli moslamada tekislab qirqiladi. Pochaning ziyi 
tez yedirilib ketmasligi uchun unga tasma qo’yiladi.

Jun gazlamadan manjetsiz shim tikiladigan bo’lsa 
shimning o’ngiga gir aylantirib tasma bostirib tikiladi, - 
tasmaning burtma ziyi pochaning bukish chizig’idan 
yuqoriroq chiqib turishi kerak. (bukish haqqi ichkariga 
bukilganidan keyin tasma pocha ziyidan sal chiqib turadigan 
bo’ladi).
Bunda baxyaqator tasmaning bo’rtma ziyidan 0,1-0,3 
sm masofada yuritiladi. Tasma uchlari bir-birining ustiga 1 
sm chiqarilib, to’g’ri to’rt burchak shaklida bostirib tikiladi. 
Shim tez titiladigan gazlamadan tikilsa, pochasining qirqimi 
oldin yo’rmab olinadi yoki maxsus lenta yohud tasma qo’yib 
tikiladi, 1-rasm.
Bu lenta yoki tasma universal mashinada 0,6-0,7 sm 
bilan bostirib tikiladi. Lenta yoki tasmaning pocha qirqimiga 
ulanmagan ziyi pochaga yashirin baxyali maxsus mashinada 
tikib qo’yiladi.
Ip gazlamadan tikilgan 
shimlarning pochasiga tasma qo’yilmaydi, balki uni 
universal mashinada bukib tikiladi. Shim yarim qaytarilgan manjetli bo’lsa, (2-rasm, 
a) uning o’ngiga pochasiga qirqimidan 0,2 sm chiqarib tasma qo’yiladi va shim pochasi 
qirqiladi, 0,5-0,7 masofada baxyaqator yuritib tikiladi. Shim pochasi teskarisi tomonga 
belgi chiziq bo’ylab bukiladi va yashirin baxyali maxsus mashinada tasma ziyidan 0,1-
0,2 sm masofa baxyaqator yuritib tikiladi. Manjet tasmaning burtma ziyi bir tekis kant 
shaklida chiqib tu radigan qilib shim o’ngiga qaytariladi va maxsus mashinada 
ko’klanadi.
2-rasm. Manjetli shim pochasini tikish.
Shim to’la qaytarilgan manjetli bo’lsa (2-rasm b), tasma qo’sh ignali 
mashinada bostirib tikilishi tavsiya etiladi. Bunda shim pochasi belgi chiziq bo’ylab 
bukiladi. Pocha qirqimi ustiga undan 0,2 sm chiqarib tasma qo’yib tikiladi. Qo’sh 

Download 6,55 Mb.