• 12.3. KARDANLI UZATMA
  • S. M. Q o d ir o V, M. O. Q o d ir X o n o V




    Download 8,29 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet132/139
    Sana25.01.2024
    Hajmi8,29 Mb.
    #145939
    1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   139
    Bog'liq
    CJdZi0HhZkhxN7TFlanq

    P og‘onali mexanik 
    u z atm alar q utisi. S hesternyali po g ‘onali 
    m exan ik u z a tm a la r qutisi hozirgi k u n d a ju d a keng tarqalgan. 
    B unday u z a tm a la r qutisidagi o ‘zgartirilayotgan u zatish lar soni, 
    o d a td a 4 —5, b a ’zid a esa 8 va u n d a n k o ‘p qiym atga ega.
    U zatish lar soni q an ch a lik k o ‘p b o ‘lsa, dvigatel q u w a tid a n
    sh u n ch alik yaxshi foydalaniladi va yonilg‘i tejam korligi ham
    o r ta d i, b iro q b u n d a u z a tm a la r q u tis in in g k o n s tru k s iy a s i 
    m u ra k k a b la sh a d i, vazn i o g h rla sh a d i, o ‘lc h a m la ri o sh ad i va 
    m avjud h arak at sharo itlari u c h u n o p tim al b o ‘lgan u zatm alarn i 
    ta n lash qiyinlashadi.
    A vtom obil u z a tm a la r qutisi o d a td a silindrik tishli gh ld irak - 
    lardan ibo rat va 
    q o ‘zg‘alm as g eo m etrik o ‘qli yoki p la n e ta r 
    qilib tay yo rlanadi. Ikkita ilashib tu rg an tishli g hld iraklarning
    k ic h ig in i-sh estern a, kattasini — koleso deb ataladi.
    12.3. KARDANLI UZATMA
    A v to m o b iln in g y e ta k c h i k o ‘p rig i u z a tm a la r q u tisi yok i 
    tasqim lash qutisiga nisbatan p astro q d a joylashgan.
    S hu ning u c h u n kuch u zatuv chi kardanli u zatm an in g vali 
    u z a tm a la r q u tisi y o k i ta q sim la sh q u tisi v alig a n is b a ta n
     
    b u rch ak o stid a joylashadi.
    Y e ta k c h i k o ‘p rik
    ra m a g a e la s tik o s m a la r y o r d a m id a
    m a h k am la n ish i sababli av to m o b iln in g h a ra k a tid a u vertikal 
    te b ra n ib turadi.
    Bu esa o ‘z nav batida 
    a
    b u rch ak n in g sh u ning dek , kardan 
    valning uzunligini o ‘zgarib turishiga olib keladi.
    301


    9 10 11
    13. l -га.чт. K a rd a n li u z a tm a q is m la rin in g jo y la s h u v sx e m a s i:
    1-u z a tm a la r q utisi; 2 ,6 va 8 - k a r d a n li sh a rn irla r; 3 -o r a liq k a rd a n vali;
    4 -o ra liq ta y a n c h ; 5 -s h lits li b ir ik m a ; 7-asosiy k a r d a n vali; 9 -a s o siy u za tm a ;
    10-ressara; 11-ram a.
    K ardanli u z a tm a n in g vazifasi o ‘qlari bir ch iziq d a y o tm a - 
    g an va o ‘z a ro jo y la s h u v i o ‘zgarib tu ra d ig a n v a lla r o ra s id a
    bu rove hi m o m e n tn i u zatib berishd an iborat.
    Q u tilar 1 (1 3 .1 -rasm ) dvigatel bilan birgalikda ram ag a birik- 
    tir ilg a n , y e ta k c h i k o ‘p r ik 9 e sa ra m a g a 11 o s m a la r 10 
    y o rd am id a m a h k a m la n g a n , vallardagi 3,7 bu rove hi m o m e n t 
    yetakchi k o ‘prik ka o ‘zg aruvchan 
    a
    b u rch ak o stid a u zatila d i, 
    sh u sab abli k a rd a n li u z a tm a o rq a li b e rila y o tg a n b u ro v c h i 
    m o m en t o ‘zg aru v ch an b u rch ak ostida uzatiladi.

    Download 8,29 Mb.
    1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   139




    Download 8,29 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    S. M. Q o d ir o V, M. O. Q o d ir X o n o V

    Download 8,29 Mb.
    Pdf ko'rish