Yuzning tuzilishi va ovoz bo`yicha. Bu tizimlar arzonligi tufayli eng foydalanuvchan hisoblanadilar, chunki aksariyat zamonaviy kompyuterlar video va audeo vositalariga ega. Bu sinf tizimlari telekommunikatsiya tarmoqlarida masofadagi foydalanuvchi sub`ektni
identifikatsiyalash uchun ishlatiladi. YUz tuzilishini skanerlash texnologiyasi
boshqa biometrik texnologiyalar yaroqsiz bo`lgan ilovalar uchun to`g`ri keladi. Bu holda shaxsni identifikatsiyalash va verifikatsiyalash
uchun ko`z, burun va lab xususiyatlari ishlatiladi. Yuz tuzilishini aniqlovchi qurilmalarni ishlab chiqaruvchilar foydalanuvchini identifikatsiyalashda hususiy matematik algoritmlardan foydalanadilar.
Ovoz bo`yicha autentifikatsiyalash tizimlari. Bu tizimlar
arzonligi tufayli foydalanuvchan hisoblanadilar. Hususan ularni ko`pgina shaxsiy
|
kompyuterlar
|
standart
|
komplektidagi
|
uskuna
|
(masalan
| |
mikrofonlar)
|
bilan
|
birga o`rnatish
|
mumkin.
|
Ovoz
| |
bo`yicha autentifikatsiyalash
|
tizimlari
|
har bir
|
odamga
|
noyob bo`lgan
| |
balandligi, modulyatsiyasi va
|
tovush
|
chastotasi
|
kabi ovoz
|
xususiyatlariga
|
asoslanadi. Ovozni aniqlash nutqni aniqlashdan farqlanadi. CHunki nutqni
aniqlovchi texnologiya abonent so`zini izoxlasa, ovozni
aniqlash texnologiyasi so`zlovchining shaxsini tasdiqlaydi.
tizimlarning aksariyati identifikatsiyalash parametri sifatida barmoq izlaridan
foydalanadi (autentifikatsiyaning daktiloskopik tizimi). Bu tizimlar XX asrning
31
60-yillarida kirib kelgan bo‘lib, jinoyat ishlari bilan shug‘ullanuvchi organlar
foydalangan.
Bunday tizimlar sodda va qulay, autentifikatsiyalashning yuqori ishonchliligiga ega. Bunday tizimlarning keng tarqalishiga asosiy sabab barmoq izlari bo`yicha katta ma`lumotlar ba`zasining mavjudligidir. Bunday tizimlardan dunyoda asosan politsiya, turli davlat va ba`zi bank tashkilotlari foydalanadi.
Autentifikatsiyaning daktiloskopik tizimi quyidagicha ishlaydi. Avval
foydalanuvchi ro`yxatga olinadi. Odatda, skanerda barmoqning turli xolatlarida skanerlashning bir necha variant amalga oshiriladi. Tabiiyki, namunalar bir– biridan biroz farqlanadi va qandaydir umumlashtirilgan namuna, «pasport» shakllantirilishi talab etiladi. Natijalar autentifikatsiyaning ma`lumotlar
bazasida xotirlanadi. Autentifikatsiyalashda skanerlangan barmoq izi ma`lumotlar bazasidagi «pasportlar» bilan taqqoslanadi.
Xozzirgi kunda 3xil barmoq izlarini olish texnologiyasi mavjud:
optik nurlar orqali barmoq izini olish(FTIR ya‘ni optik qurilmalar); yarim o‘tkazgichlar orqali(termoskanerlar); ultratovushlar;
bularning barchasi bir xil prinsipda ishlaydi ya‘ni bir xil matematik algoritmlar va olingan natijalarni bir biri bilan solishtirish.
Barmoq izlarining skanerlari. Barmoq izlarini skanerlovchi an`anaviy qurilmalarda asosiy element sifatida barmoqning xarakterli rasmini yozuvchi kichkina optik kamera ishlatiladi.
1.9-rasm. Java Card
32
|
