155
4.5-rasm.
Impuls parametrlarini aniqlash uchun.
Trigger invers ma’lumot kirishlariga ega bo
ʻlgan ikkita YOKI-
EMAS ME (4.4 – b rasm), yoki ham-EMAS ME (4.4 – c rasm)
yordamida tuzilishi mumkin.
Trigger boshqaruv signallari beriladigan ikkita R va S ma’lumot
kirishlariga, ikkita
Q
va
Q
chiqishlarga ega. Triggerning boshqaruv va
chiqish signallari – invers. Elektr impulsi deb kuchlanish yoki tokni
ma’lum doimiy qiymatga ega energiyadan uzish holatiga aytilishini
eslatib o
ʻtamiz. Impulsning ba’zi ideallashgan shakllari 4.5-rasmda
keltirilgan. Bu yerda: ab – front; bc – ch
oʻqqi; cd – kesish; de – impuls
dumi deb ataladi.
RS-trigger ishini tahlil qilamiz. Shuni
aytib o
ʻtish joiz-ki, bu
sxemaning ikkala kirishiga bir vaqtning o
ʻzida ochilish impulsi
(mantiqiy) kelishi mumkin emas.
Haqiqatdan ham, bu vaqtda ikkala VT1 va VT2 tranzistorlar
berkiladi, kirish signallari
tugagach, ularning ikkalasi ochiladi, ya’ni
BYA vaqtincha simmetrik holatda bo
ʻladi. BYA
bu holatdan teng
eqtimollik bilan
Q
=1,
Q
=0 yoki
Q
=0,
Q
=1 holatlardan biriga o
ʻtishi
mumkin. Ya’ni ma’lumotni yozish imkoni bo
ʻlmaydi. Shuning
uchun
RS-trigger alohida (mustaqil) statik kirishlar rejimida ishlaydi.
Boshqaruv (ma’lumot) kirishlarining mazmuni quyidagicha: S (set-
oʻrnatish) - triggerni mustaqil ravishda 1 holatiga oʻrnatish uchun
(
Q
=1,
Q
=0) va R (reset-olib tashlash) – triggerni mustaqil ravishda 0
holatiga
oʻrnatish uchun (
Q
=0,
Q
=1).
156
Har bir kirishga past darajali (mantiqiy 0) signal berish mumkinligi
tufayli, kirishlarda boshqaruv signallarining to
ʻrtta kombinatsiyasi
ishlaydi. Ular RS-triggerning holatlar jadvalining R va
S ustunlarida
keltirilgan (4.1-jadval).
4.1-jadval
RS-triggerning holatlar jadvali
Kirish
Chiqish
