|
Tovarni bozorda joylashtirish
|
bet | 115/117 | Sana | 06.12.2023 | Hajmi | 424,75 Kb. | | #112507 |
Bog'liq Marketing tadqiqotlari-fayllar.orgTovarni bozorda joylashtirish - tovarlarning bozordagi raqobatbardoshligini ta`minlash
va mos keluvchi marketing majmuasini ishlab chiqish uchun amalga oshiriluvchi xarakatlar.
Tovarning hayotiylik davri - tovar rivojlanishining uni ishlab chiqishdan to bozorga olib
kirishgacha bulgan asosiy bosqichlarini aks ettiruvchi ma`lum bir vakt davri (tsikli); sotuvchining
xar bir bosqichda oluvchi foyda mikdori unga bog‟liq bo‟ladi. Tovarni sotish va foyda olish
jarayonida besh bosqich ajratib kursatiladi: tovarni ishlab chiqish (bozorgacha) bosqichi, tovarni
bozorga olib kirish (kiritish) bosqichi, tovarni sotish xajmining usish bosqichi, etuklik
(tuyinganlik) bosqichi, tovarning susayish bosqichi yoki tovar eliminatsiyasi.
Tovarning raqobatbardoshligi - 1) aniq ehtiyojni qondirishda bozordagi raqobatchilar
tovarlari oldida ustunlikni ta`minlovchi tovarning sifat va narx tavsifnomalari majmui; 2) tovarning
raqobatchi tovarlar bozorida birinchi bo‟lib xarid qilish qobiliyati; 3) tovarni iste`mol qilish
(foydalanish) samarasining uni sotib olish va ekspluatatsiya qilishga sarflanuvchi xarajatlarga
(iste`mol narxi) nisbati; 4) korxonaning milliy va jaxon tovar bozorlariga chiqishi maksadga
muvofikligining muxim kursatkichi.
Firmaning marketing muhiti - firmadan tashkarida faoliyat kursatuvchi xamda marketing
xizmati ragbariyatining maqsadli mijozlar (xamkorlar) bilan muvaffakiyatli xamkorlik
munosabatlari urnatish imkoniyatlariga ta`sir kursatish mumkin bulgan kuchlar va faol sub`ektlar
majmui. Marketing tizimi makro va mikromuhitdan tarkib topadi.
Xizmat - 1) bozorga kirib keluvchi, narsa kurinishiga ega bulmaydigan iste`mol qiymatlari;
2) bir tomon ikkinchisiga kursatishi mumkin bo„lgan faoliyat yoki ne`matlar turi.
Elektron tijorat - elektron aloqa vositalari yordamida tovar va xizmatlarni sotish, reklama
va marketing tizimi.
Eliminatsiya - mavjud mahsulotlarni korxonaning ishlab chiqarish dasturidan chiqarib
tashlash; tovar ishlab chiqarishni tuxtatish; tovarni bozordan raqobatbardoshligi va talabni
yukotganligi sababli olib chiqish. Mahsulotni eliminatsiya qilish zarurligini tekshirish uchun savdo
xajmi, bozordagi ulushi, xayotiylik davridagi o‟rni, firmaning jami aylanmasidagi ulushi,
rentabelligi, kapital aylanishi va boshqa kursatkichlar kullanadi.
|
| |