25
harorati 270Sga tengn absolyut minimum harorat 500Sga yetadi. Yozga o'rtacha
harorat Q180Q190Sga maksimum harart Q400S ga yetadi. O'lkada daryo
shaxobchalari rivojlangan eng yirik daryolar Shimoliy muz okeaniga qarashlidir.
Daryolar rejimida iqlim hususiyatlari alohida rol o'ynaydi. Janubiy Mangoliya va
Xitoy M.X.R. va ichki Mangoliyada joylashgan Gabi yassi tog'ligi
Ordos yassi
tog'ligi Alashan cho'li Beyshan yassi tog'ligi va ularni o'rab turgan tabiiy sharoiti
ko'pgina belgilarga egadir. Bunda landshafti cho'l va dashtlar bo'lib, landshaftlar bir
biriga o'xshaydi. Bu o'lkani janubida Tibbet tog'ligining chekka tizmalari o'rab turadi,
G'arbda esa o'lka Shimoliy G'arbiy Xitoy cho'llari bilan tutashib ketgan. Relyefida
penepellashgan keng va baland kristal jinslardan tuzilgan yassi tog'liklar ko'pchilikni
tashkil etadi. Yassi tog'liklar balandligi 800-1500m tog' tizmalarining balandiligi esa
2500-3000 m ga yetadi. O'lkaning Sharqiy chekkasidan tashqari hamma qismida
yog'in miqdori 2000 mmdan oshmaydi. Yillik yog'innng
deyarli hammasi yoz
oylariga to'g'ri keladi. Gobiy cho'li yoz qisqa issiq va quruq keladi. Sutkalik harorat
farqlari katt bo'ladi. Iyul oyining o'rtacha harorati Q22Q240 S maksimum harorat
Q450 S ga to'proqda esa Q700Sgacha yetishi mumkin. Qish sovuq yanvarning
o'rtacha harorati 100S yetmaydi, eng past harorat –700S gacha tushishi mumkin.
O'lkada doimiy oqar suvlar deyarli yo'q. Sharqiy Tibbet tog'ligidan boshlanib o'lkada
oqim chekka tizmalarni o'rab turadi. G'arbda esa o'lka Shimoliy G'arbiy Xitoy
cho'llari bilan tutashib ketgan. Relyefida penepellashgan
keng va balan kristal
jinslardan tuzilgan yassi tog'liklar ko'pchilikni tashkil etadi. Yassi tog'liklar 800-1500
m, tog' tizmalarining balandligi esa 2500-3000 m ga yetadi. O'lkaning sharqiy
chekkasidan tashqari hamma qismida yog'in miqdori 200 mm dan oshmaydi. Yillik
yog'inning deyarli hammasi yoz oylarida to'g'ri keladi Gobi cho'lida yoz qisqa
issiq va quruq keladi sutkalik harorat farqlari katta bo'ladi. Iyul oyining o'rtacha
harorati Q220 Q240 maksimum harorat Q 450 ga tuproqda esa Q700 gacha yetishi
mumkin. Qish sovuq yanvarning o'rtacha harorati -100 ga yetmaydi eng pas harorat
200 gacha tushishi mumkin. O'lkada doimiy oqar suvlar deyarli yo'q sharqiy tibet
tog'ligidan boshlanib o'lkada oqib o'tib ketadigan Xuanxe daryosi o'lkasining
asosiy
daryo tizimi hisoblanadi. O'lkada ayniqsa Gobada ko'llar ko'p lekin ularning
deyarli hammasi sho'r. Sayozli ko'llar va ko'pchiligi yilning ko'p vaqtida qurib
yotadi.
