BIR FAZALI TRANSFORMATORNI TEKSHIRISH
1.Ishni bajarishdan maqsad.
1.Bir fazali transformator tuzilishi va ishlash rejimlari bilan tanishish xamda tajribadan olingan ma’lumotlar bo’yicha uning asosiy parametrlarini aniqlashni tajribada sinab ko’rish. 2.Transformatorni asosiy ishchi xarakteristikalarini olish.
2.Ishga oid nazariy tushunchalar.
Transformator bir xil kuchlanishli o’zgaruvchan tok elektr energiyasini, chastotasini o’zgartirmay, boshqa xil kuchlanishli o’zgaruvchan tok elektr energiyasiga aylantirib beradigan elektroinduktsion statik apparatdir. Bir fazali transformator po’lat o’zak va o’tkazgichdan iborat. Manbaaga ulanadigan chulgam birlamchi, iste’molchiga ulanadigani esa ikkilamchi chulgam deyilib, ularning o’ramlar soni tegishlicha w1 va w2 xarflar bilan belgilanadi. Agar birlamchi chulgamni sinusoidal kuchlanish u=UmSin(wt+u) manbaiga ulasak, undan I=ImSin(wt+I) tok oqib o’tib, po’lat o’zakda o’zgaruvchan magnit oqimi F=Fm Sin(wt+) xosil bo’ladi. CHastotasi tokning chastotasiga teng bo’lgan bu o’zgaruvchan magnit oqimi po’lat o’zak bo’ylab o’tganida chulgamlarni kesib, ularda EYUK larni induktsiyalaydi.
3.Ishni bajarish tartibi.
1.Transformatorni tuzilishi bilan tanishib, uni asosiy ma’lumotlari yoziladi.
2.10-rasmda keltirilgan elektr zanjiri yigiladi, transformatorni salt ishlash rejimida tajriba o’tkaziladi. Buning uchun ikkilamchi chulgamlar ochiq qoldirilib, birlamchi chulgamga nominal kuchlanish beriladi. SHu paytdagi o’lchov asboblarining ko’rsatishlari quyida keltirilgan jadvalga yoziladi.
3.SHu sxemani o’zgarishsiz qoldirib, unga ajratkich yordamida yuklamani ulaymiz. Transformatorni tashqi xarakteristikasini olish uchun qarshiliklarni o’zgartirish bilan uni turli darajada yuklaymiz va natijalarni jadvalga yozamiz. Bunda yuklanishlar koeffitsenti quyidagicha olinishi kerak; =0,2; 0,4; 0,6; 0,8; 1;
4. Quyidagi boglanishlar grafigi chizilsin. U = f (I)
jadval-7
O’lchashlar
|
Xisoblashlar
|
|
U1
|
I1
|
U2
|
I2
|
S1
|
S2
|
Ku
|
|
0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15-rasm. Bir fazali transformatorni tekshirish printsipial sxemasi.
4.Xisoblash fo’rmulalari.
1. S=I1 U1 BA 2. S=I2 U2 BA 3. KU=U1 / U2 4. =S2 / S1
4. O’z-o’zini tekshirish savollari.
1.Transformator nimaq
2.U qanday printsipga asosan ishlaydiq
3. Ku qanday aniqlanadiq
TAJRIBA ISHI № 4.
|
