• Maqsad va vazifaning belgilanishi
  • Oʻquvchilar faoliyatini faollashtirish
  • Yangi oʻquv materiali bayoni: ilova
  • Darsga faol ishtirok etgan oʻquvchilarni oʻqituvchi baholaydi
  • Shakl: 1.3.
  • Dastur darajasi
  • Transport qatlami
  • Tayanch bilimlarini faollashtirish




    Download 9,18 Mb.
    bet71/160
    Sana12.12.2023
    Hajmi9,18 Mb.
    #117116
    1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   160
    Bog'liq
    Kompyuter tarmoqlari va adminstratorlash JAMI 180

    Tashkiliy qism 1-ilova



    Tayanch bilimlarini faollashtirish:


    O`tilgan mavzuni takrorlash uchun aqliy xujum savollari

    Oʻquvchilarning fan yuzasidan olgan bilimlarini aniqlash maqsadida Aqliy hujum usulidan foydalanaman.


    Aqliy hujum” savollari:



    Maqsad va vazifaning belgilanishi:




    2-ilova Mashgʻulotning nomi, rejasi, maqsad va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi va yozib olishlarini aytadi.



    Oʻquvchilar faoliyatini faollashtirish:


    Tezkor soʻrov usuli orqali bilimlarni faollashtiradi.



    Tezkor so’rov uchun savollar

    1. Protokol to‘plami tushunchasi haqida ayting?

    2. OSI to‘plamlari,TCP/IP, IPX/SPX, NetBIOS / SMB haqida tushuntirib bering?

    3. Turli xil to‘plamlar protokollarining yozishmalari nima?




    1. Yangi oʻquv materiali bayoni:
      ilova


    Guruhlarga topshiriq:
    Topshiriq:B/BX/B usulidan foydalanib mavzuni yoriting.


    Bilaman

    Bilishni xohlayman

    Bilib oldim










    (Izoh: Oʻquvchilar berilgan topshriqlarni doskaga chiqib tushuntirib va taqdimot qilib berishadi. )
    1. ilova


    Baholash mezoni


    Guruhda ishlashni baholash jadvali





    Guruh

    Javobning aniqligi va toliqligi (2-
    5 ball)

    Taqdim etilgan axborot yaqqolligi (2-5 ball)

    Guruhning har bir a’zosi
    faolligi (2-5 ball)

    Umumiy ball miqdori (2+3+4)

    Baho (5/4)

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    1
















    2
















    3
















    Dars yakuni Oʻqituvchi oʻtgan yangi mavzu boʻyicha tushunmagan savollarga javob beradi,darsni mustahkamlashdagi oʻquvchilar javobini muhokama qilib, oʻquvchilar bilimini baholaydi va darsni yakunlaydi.



    Darsga faol ishtirok etgan oʻquvchilarni oʻqituvchi baholaydi


    O`quvchilar faoliyatini baholash mezonlari

    86-100 % 5 baho “a`lo”

    71 - 85% 4 baho “yaxshi”

    55 70% 3 baho «qoniqarli»



    Uyga vazifa:
    Mavzuni o`qib o`rganib kelish. Savollarga javob yozish

    1. ilova




    1. ilova


    1. ilova

    T/r

    Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati

    1.

    A.A.Qahhorov. Tarmoqlarni rejalashtirish va qurish.

    YANGI MAVZU: Turli qatlamli protokollarning ishlash tamoyillari

    Reja:


      1. Protokol to‘plami tushunchasi.

      2. OSI to‘plamlari,TCP/IP, IPX/SPX, NetBIOS / SMB.

      3. Turli xil to‘plamlar protokollarining yozishmalari.

    Internet protokoli to'plami


    Internet2 protokoli to'plami OSI modelidan oldin ishlab chiqilgan. Shuning uchun Internet protokoli stekidagi qatlamlar OSI modelidagi qatlamlarga to'g'ri kelmaydi. Internet protokollari to'plami beshta qatlamdan iborat: fizik, ma'lumotlar havolasi, tarmoq, transport va dastur. Dastlabki to'rtta qatlam OSI modelining dastlabki to'rt qatlamiga mos keladigan jismoniy standartlarni, tarmoq interfeysini, o'zaro ishlashni va transport funktsiyalarini ta'minlaydi. OSI modelidagi eng yaxshi uchta qatlam Internet-protokollar to'plamida rasm qatlami deb nomlangan bitta qatlam bilan ifodalangan. 1.3.


    Shakl: 1.3.


    ARP







    Manzilni hal qilish protokoli







    Manzil topish protokoli

    Bankomat







    Asenkron uzatish rejimi







    Asenkron uzatish
    rejimi

    BGP







    Chegara shlyuzi protokoli







    Chegarani yo'naltirish protokoli

    DNS







    Domen nomlari tizimi







    Domen nomlari
    tizimi

    Ethernet







    Ethernet tarmog'i







    Ethernet tarmog'i

    FDDI







    Elyaf tarqatilgan ma'lumotlar
    interfeysi







    Optik tolali tarqatilgan ma'lumotlar interfeysi

    HTTP







    Hyper Text Transfer Protocol







    Gipermatn uzatish protokoli

    FTP







    Fayl uzatish protokoli







    Fayl uzatish protokoli

    ICMP







    Internetni boshqarish bo'yicha xabar protokoli







    Xabar protokoli

    IGMP







    Internet guruhini boshqarish protokoli







    Internetdagi guruh (foydalanuvchi) nazorati protokoli

    IP







    Internet protokoli







    Internet protokoli

    NFS







    Tarmoq fayl
    tizimi







    Fayl tizimining tarmoqqa kirish protokoli

    OSPF







    Avval qisqa yo'lni oching







    Eng qisqa kanalni afzal ko'rish protokolini oching

    PDH







    Plesioxron raqamli iyerarxiya







    Plesioxron raqamli iyerarxiya

    PPP







    Nuqtadan nuqtagacha protokol







    Nuqta-nuqta aloqa protokoli


















    Ushbu maqola TCP / IP modeli asoslarini qamrab oladi. Yaxshi tushunish uchun asosiy protokollar va xizmatlar tavsiflangan. Asosiysi, shoshilmang va har bir narsani bosqichma-bosqich tushunishga harakat qiling. Ularning barchasi bir- biriga bog'liq va birini tushunmasdan, boshqasini tushunish qiyin bo'ladi. Mana bu juda yuzaki ma'lumot, shuning uchun ushbu maqola xavfsiz tarzda "qo'g'irchoqlar uchun TCP / IP protokoli to'plami" deb nomlanishi mumkin. Biroq, bu erda ko'p narsalarni tushunish qiyin emas, chunki bu birinchi qarashda ko'rinishi mumkin.

    TCP / IP


    TCP / IP to'plami - bu tarmoqdagi ma'lumotlarni uzatishning tarmoq modeli, u qurilmalarning o'zaro ta'sir tartibini belgilaydi. Ma'lumotlar ma'lumotlar havolasi qatlamiga kiradi va yuqoridagi har bir qatlam tomonidan o'z navbatida qayta ishlanadi. Stekka ma'lumotlarni qayta ishlash va qabul qilish tamoyillarini tushuntirib beradigan abstraktsiya sifatida taqdim etiladi.
    TCP / IP tarmoq protokoli to'plami 4 qatlamdan iborat:

    1. Kanal (havola).

    2. Tarmoq (Internet).

    3. Transport.

    4. Qo'llaniladi (ariza).

    Dastur darajasi


    Ilova darajasi dastur va protokol stekining boshqa qatlamlari o'rtasida o'zaro bog'liqlikni ta'minlaydi, kiruvchi ma'lumotlarni tahlil qiladi va dasturiy ta'minot uchun mos formatga o'zgartiradi. Foydalanuvchiga eng yaqin va u bilan bevosita aloqada.

      • HTTP;

      • SMTP;

    Har bir protokol ma'lumotlar bilan ishlash tartibini va printsiplarini belgilaydi.
    HTTP (HyperText Transfer Protocol) ma'lumotlar uzatish uchun mo'ljallangan. U, masalan, veb-sahifa uchun asos bo'lib xizmat qiladigan HTML hujjatlarni yuborish uchun ishlatiladi. Ishning soddalashtirilgan sxemasi "mijoz - server" sifatida taqdim etilgan. Mijoz so'rov yuboradi, server uni qabul qiladi, to'g'ri ishlaydi va yakuniy natijani qaytaradi.
    Tarmoq fayllarini uzatish uchun standart bo'lib xizmat qiladi. Mijoz ma'lum bir fayl uchun so'rov yuboradi, server ushbu faylni ma'lumotlar bazasidan qidiradi va agar muvaffaqiyatli bo'lsa, javob sifatida yuboradi.
    Elektron pochta xabarlarini yuborish uchun foydalaniladi. SMTP operatsiyasi uchta ketma-ket qadamni o'z ichiga oladi:

    1. Yuboruvchining manzilini aniqlash. Bu elektron pochta xabarlarini qaytarish uchun kerak.

    2. Qabul qiluvchining identifikatsiyasi. Bir nechta yo'nalishlarni belgilashda ushbu qadam bir necha marta takrorlanishi mumkin.

    3. Xabar tarkibini aniqlash va yuborish. Xabar turi xizmat ma'lumoti sifatida uzatiladi. Agar server paketni qabul qilishga tayyorligini tasdiqlasa, u holda tranzaksiya o'zi amalga oshiriladi.

    Sarlavha



    Sarlavha xizmat ma'lumotlarini o'z ichiga oladi. Ular faqat ma'lum bir darajaga mo'ljallanganligini tushunish muhimdir. Bu shuni anglatadiki, paket qabul qiluvchiga yuborilishi bilanoq, u o'sha model bo'yicha, lekin teskari tartibda qayta ishlanadi. O'rnatilgan sarlavha faqat ma'lum bir shaklda qayta ishlanishi mumkin bo'lgan maxsus ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.
    Masalan, boshqa tomondan transport qatlamida joylashgan sarlavha faqat transport qatlami tomonidan qayta ishlanishi mumkin. Boshqalar buni shunchaki e'tiborsiz qoldiradilar.

    Transport qatlami


    Transport darajasida olingan ma'lumotlar tarkibidan qat'i nazar, bitta birlik sifatida qayta ishlanadi. Qabul qilingan xabarlar segmentlarga bo'linadi, ularga sarlavha qo'shiladi va barchasi quyida yuboriladi.
    Ma'lumot uzatish protokollari:
    Eng keng tarqalgan protokol. U kafolatlangan ma'lumotlarni uzatish uchun javobgardir. Paketlarni yuborishda ularning summasi, tranzaksiya jarayoni nazorat qilinadi. Bu shuni anglatadiki, ma'lumotlar sharoitlardan qat'iy nazar "xavfsiz va sog'lom" etib keladi.
    UDP (User Datagram Protocol) ikkinchi eng mashhur protokol hisoblanadi. Shuningdek, u ma'lumotlarni uzatish uchun javobgardir. O'ziga xos xususiyati soddaligida yotadi. Paketlar shunchaki maxsus aloqa yaratmasdan yuboriladi.

    Download 9,18 Mb.
    1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   160




    Download 9,18 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Tayanch bilimlarini faollashtirish

    Download 9,18 Mb.