671
Haydovchining avtomobilni boshqarish hujjatlarini tan olish majburiyati
ko‘rsatiladi.
Asosiy xalqaro transport tashkilotlari.
Avtomobil transportida yuk va yo‘lovchilarni xalqaro tashish bilan
shug‘ullanayotgan yuridik shaxslarning rahbarlari va yakka tartibdagi tadbirkorlar 6-
bandda ko‘rsatilgan talablardan tashqari o‘zbekiston
Respublikasining xalqaro
avtomobilda tashish sohasidagi xalqaro konvensiyalari, shartnomalari va bitimlari
normalarini chegaralarini kesib o‘tish qoidalarini, transport vositalarining og‘irlik va
gabarit parametrlariga qo‘yiladigan talablarini, “xalqaro
avtomobilda tashishlarni
bajarayotgan transport vositalari ekipajlari shunga tegishli yevropa bitimi” ga
muvofiq xalqaro avtomobilda tashishlarni amalga oshirayotgan haydovchilarning
mehnat va dam olish rejimiga qo‘yiladigan talablarni va boshqa talablarni bilish
lozim.
Yuklarni xalqaro tashish 3 ilovaga muvofiq. Cmr namunaviy shakliga binoan
rasmiylashtirilgan tovar transport nakladnoylari mavjud bo‘lgan
taqdirda amalga
oshiriladi.
Yuklar yuk avtomobillarida xalqaro qatnovda tashilganda 1 shakl (xalqaro) 7
ilovaga muvofiq qo‘llaniladi. Shaharlararo va xalqaro tashishlarda tashish haydovchi
tomonidan bir sutkadan ortiq muddat davomida bajariladigan taqdirda 4m va 1
Yunktad
Unktad
Tijorat va
rivojlantirish
bo‘yicha bmt
konferensiyasi
United
nations
conferen
se on
trade abd
develop
ment
1964 Www.unctad.
org
Fiata
Fiata
Ekspeditorlik
uyushmasining
xalqaro
federatsiyasi
national
federatio
n of
freight
forwarde
rs
associati
ons
1926 Www.fiata.co
m
Kvteekoon
Itc
Bmt yevropa
iqtisodiy
komissiyasining
ichki transport
komiteti
Un/ece
inland
transport
committe
1948 Www.unise.o
rg/trans/main/
672
shakllardagi yo‘l varaqalari mundane uzoqroz muddatga ham beriladi. Beriladigan
yo‘l varaqasida avtomobil tegishli bo‘lgan tashkilotning shtampi va muhri bo‘lishi
shart. Yuklar xalqaro yo‘nalishlarda tashilganda yuklarni yo‘llarda xalqaro tashish
shartnomasi to‘g‘risidagi konvensiya shartlariga muvofiq jo‘natuvchi (yuk egasi)
bilan tashuvchi o‘rtasida tashish shartnomasi tuziladi.
Ushbu shartnoma cmr
shaklidagi xalqaro tovar transport nakladnoyi tuzilishi bilan tasdiqlangan va tomonlar
o‘rtasida shartnoma mavjudligini tasdiqlaydigan yuridik hujjat hisoblanadi. Cmr
nakladnoyi 3 nuxsada tuziladi, jo‘natuvchi va tashuvchi tomonidan imzolanadi.
Ushbu imzolar bosmaxona usluda bosilishi yoki jo‘natuvchi va tashuvchining
shtempellari bilan almashtirilishi mumkin.
Nakladnoyning birinchi nusxasi jo‘natuvchiga beriladi,
ikkinchi nusxasi yuk
bilan birga qo‘shib jo‘natiladi, uchinchi nusxasi tashuvchida qoladi. Xalqaro yuk
tashishlarda katta yuk ko‘taruvchi avtomobillar va furgon avtopoyezdlardan
foydalaniladi, hamda yoshi 21 yoshdan katta malakali va ishonchli haydovchilarga
ruxsat etiladi. Xalqaro yuk tashishda haydovchilar
ishi boshdan oxirigacha
almashmasdan qatnash uchastka uslublarida juft bo‘lib (ikki kishilab) va smenali
tashkil qilishadi. Haydovchiga xorijga jo‘natilganda o‘sha mamlakat valyo‘tasida yo‘l
harakatlari beriladi. Yuk tashish ishlarida bojxona hujjati-mamlakatlararo yo‘l
daftarchasi mavjud.
