Bog'liq Avtomobil transportlarida yuklarni tashish NiDiSYm
Yuklarni tashish bilan birgalikda amalgaoshiriladigan operatsiyalar yuklarni tashishda ularni jo‘natuvchidan qabul qilish va egalariga topshirish
operatsiyalari bajariladi.
Tashishga talabnoma. Tashishga bo‘lgan zaruryat maxsus hujjat, ya’ni yuklarni
qabul qilish va topshirish talabnomasi orqali rasmiylashtiriladi .
Tashish shartnomasiga qo‘shimcha yuk tashishning oylik rejasini tuzish avto
transport korxonalari va mijozlar uchun maj buriydir. T ash i sh d an oldi n (1-2 kun)
m i j ozlar belgilangan shaklda talabnoma berishlarilozim.
Bunday talabnoma tezkor rejalashtirish hujjati hisoblanadi.
Yuklarni tashishga qabuletish. Avtotransportda markazlashtirilgan usulda yuk
tashishda belgilangan shartnomaga asosan yukni avtomobil hayd ovchisi, markazlash
tirilmagan tashish usulida esa mijozning vakili (ekspeditor) qabul qilib oladi.
Tashiladigan yuklarni yuk jo‘natuvchilar oldindan topshirishga tayyorlab
qo‘yishlari zarur.
Masalan, upakovkada tashiluvchi yuklar, yuk turiga mos buzilmagan taraga
joylashtiriladi. Tortilishi lozim yuklar og‘irligini tortish orqali, joylari sanaladigan
yuklar joylari soni va h.k.
Yuk bahosi. Buzilgan likda yoki yo‘qotilganlikda moddiy javobgarlik miqdorini
aniqlash uchun jo‘natiluvchi ba’zi yuklar (pul birligiga) baholanadi. Bunda
belgilangan baho tovar narxidan (hujjatda ko‘rsatilgan) ortiq bo‘lmasligi zarur.
Bahosi kam bo‘lgan yuklarga (qum, shag‘al, maydalangan tosh , tuproq va hz.k.) Baho belgilash odatda tatbiq etilmaydi.
Yukni topshirish. Tashilgan yuk egasiga joylarda topshirilishi zarur. Bunda yuk
rasmiylashtirilgan tovartansport hujjatida ko‘rsatilgan manzilga kelti riladi.
Kimning manziliga yuk jo‘natilgan bo‘lsa, o‘sha tashkilot yukni qabul etishdan
bosh tortaolmaydi.
563
Ba’zi hollarda jo‘natuvchini ogoxlantirib, yukni bosh qamanzilga jo‘natish ham
mumkin.
