329
Avvalgidek, OKning ideallik xossalaridan
I
KIR
=0 va
0
//
/
=
=
U
U
kelib chiqadi. Shu sababli
I
1
=I
2
.
10.36-a
rasmdagi sxema uchun
R
U
I
КIR
/
1
=
,
[
] [
]
)
/
exp(
1
)
/
exp(
0
0
2
T
T
U
I
U
I
I
ϕ
ϕ
≈
−
=
,
bu yerda,
q
kT
T
/
=
ϕ
,
U
– dioddagi kuchlanish. Bu sxema uchun
CHIQ
U
U
=
ekanligi ravshan. Bundan
[
]
)
/(
ln
ln
)
/
ln(
0
0
RI
U
I
R
U
U
КIR
T
КIR
Т
CHIQ
ϕ
ϕ
−
=
−
−
=
.
Yuqoridagi sxema kabi, 10.36-b
rasmdagi sxema uchun ham
R
U
I
KIR
/
1
=
,
[
]
)
/
exp(
1
)
/
exp(
0
0
2
T
BE
E
T
BE
E
K
U
I
U
I
I
I
ϕ
ϕ
≈
−
=
=
.
Bundan,
)
/(
ln
0
E
КIR
T
CHIQ
RI
U
U
ϕ
−
=
Keltirilgan sxemalar uchun maksimal chiqish kuchlanishi 0,6 V
dan oshmaydi. Logarifmik kuchaytirgichlar chiqishida faqat bir qutbli
kuchlanish shakllanadi. Musbat kirish kuchlanishida chiqishda manfiy
kuchlanish shakllanadi. Chiqishda musbat kuchlanish olish uchun 10.36-
a rasmdagi
sxemaga teskari
yoʻnalishda diod ulash va kirish kuchlanishi
qutbini
oʻzgartirish kerak. 10.36-b
rasmda
p–n–p
- turli tranzistor
qoʻllash usuli bilan shunday natijaga erishish mumkin.
10.36-a
va b rasmlardagi sxemalar kabi, 10.37-a rasmdagi sxema
uchun
)
/
exp(
0
T
КIR
CHIQ
U
RI
U
ϕ
−
=
,
va 10.37-b rasmdagi
sxema uchun esa
)
/
exp(
0
T
КIR
E
CHIQ
U
RI
U
ϕ
−
=
deb yozish mumkin.
Antilogarifmik (eksponensial) kuchaytirgich.
Antilogarifmik
kuchaytirgich hosil qilish uchun yuqorida
koʻrib oʻtilgan sxemalarda
diod (tranzistor) bilan rezistor
oʻrnini almashtirish kerak (10.37-a va b
rasmlar).
Logarifmik va antilogarifmik kuchaytirgichlar
koʻpaytirish va
boʻlish matematik amallarini bajarish uchun qoʻllaniladilar.
Haqiqatdan, sonlarni
koʻpaytirish uchun ularning logarifmlarini
qoʻshish yetarlidir. Uchta sonni koʻpaytirish uchun, ularning har birini
avval
oʻzining logarifmik kuchaytirgichi
kirishiga berish, soʻngra uchta
kirishli jamlovchi qurilma kirishiga uzatish lozim.
